Welk dieet werkt wel?

Hoeveel mensen ken jij die wel eens aan een dieet hebben gedaan? En, hoeveel mensen ken jij die, door dat dieet, blijvend op een lager gewicht zijn gebleven? Het is niet zomaar een vraag. Ik hoor namelijk nog maar al te vaak dan mensen ‘gewoon een paar weken op dieet gaan’ en dat ‘dan die kilo’s er wel weer af zijn. In deze blog ontdek je waarom een dieet, waarbij je minder calorieën eet, niet handig is en wat je wel kan doen om op een gezond gewicht te komen én te blijven. 

Wat een dieet kan met je doen?

Als je aan een dieet doet, dan neem je meestal minder dan dat je nodig hebt. De gedachte hierachter is dat als je minder eet, dat je dan afvalt. Dit gebeurt, op langere termijn dus niet. Dit is al bekend sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw.

Minnesota Starvation Experiment

Destijds is een studie gedaan naar de effecten van een dieet dat heel weinig calorieën bevatte, op gezonde mannen in de Amerikaanse stad Minnesota. Deze studie is de boeken in gegaan als de Minnesota Starvation Experiment. Om er kort over te zijn; de deelnemers werden op een dieet gezet waarbij ze heel weinig te eten kregen.

Doordat de deelnemers weinig aten, verloren ze gewicht, maar na het dieet – toen ze weer ‘normaal’ gingen eten – kwamen ze heel snel weer aan en werden ze zelfs zwaarder dan voor het dieet. Ook bleken de deelnemers na afloop obsessiever om met eten bezig te zijn en sommige deelnemers werden zelfs depressief.

Calorieën zijn nodig

Gemiddeld gezien heeft een volwassen man dagelijks 2.500 calorieën nodig en een vrouw wel 2.000. Deze calorieën haal je uit de energiebronnen vetten, eiwitten en koolhydraten. De energie gebruikt je lichaam om je primaire lichaamsprocessen in stand te houden en je gebruikt het voor je dagelijkse beweging.

Je primaire lichaamsprocessen zijn onder andere het kloppen van je hart, je metabolisme zelf (spijsvertering), de werking van je organen en je haargroei. Bij dagelijkse beweging kun je denken aan fietsen, wandelen, de trap oplopen en huishoudelijke klusjes.

Welke schade brengt een dieet?

Sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw, toen de resultaten van het Minnesota Starvation Experiment gepubliceerd en bekend werden, is dus al bekend dat een tijdelijk dieet, waarbij significant minder calorieën worden gegeten, niet werkt. Eens even kijken welke schade zo’n dieet dan veroorzaakt.

Eerst even een rekensom

Van je calorie-inname, bij een normaal voedingspatroon, besteedt je lichaam 85% aan je primaire processen.
Dit zijn dus (2.500 x 0,85) = 2.125 calorieën. Dit laat 15% over om te voorzien in je beweging, ofwel 375 calorieën.

Uitgaande een reductie van 60% van de 2.500 calorieën, krijg je dus maar liefst 1.500 calorieën minder binnen. Ofwel, gedurende dit dieet neem je dagelijks slechts 1.000 calorieën tot je. Er bestaan diëten (zogenaamde crashdiëten) waarbij je nog minder calorieën binnen krijgt.

Wat gebeurd er nu in je lichaam?

1. Crisis stand

Je lichaam merkt de caloriereductie op en schakelt automatisch over in een crisisstand. Deze crisis stand is een biologisch proces en stamt nog uit prehistorische tijden. De werking van je lichaam is sinds die tijd slechts met 0,5% veranderd.

Doordat je lichaam nog bijna hetzelfde werkt als 150.000 jaar geleden, snapt je lichaam niet dat deze hongersnood veroorzaakt wordt door een zelf ingepland dieet.

Door de crisisstand gaat je lichaam automatisch efficiënter energie verbranden. Dit betekend dat je metabolisme daalt en energie gaat halen uit de eiwitten van je spiermassa. Hierdoor neemt je spiermassa af en dat is een geen goede zaak en kan uiteindelijk zelfs leiden tot gewichtstoename.

2. Wat is het gevolg van de crisis stand?

Je primaire lichaamsprocessen verbranden dagelijks, bij normale consumptie, 2.125 calorieën. Dat leidt dus tot een tekort van 1.125 calorieën per dag, je neemt er immers maar 1.000 in, vanwege het dieet. Deze calorieën vindt je lichaam dus onder andere in de eiwitten van je spiermassa. Je eet je lichaam als het ware op, van binnenuit.

Maar verbrand je dan geen vet? Ja, ook wel, maar je lichaam zit nu eenmaal zo in elkaar dat je vetmassa juist bescherming biedt tegen onder andere de kou. Hierdoor blijft je lichaam op temperatuur, zodat je lichaam niet al teveel energie hoeft te gebruiken om zichzelf te verwarmen. Zodoende verbrandt je lichaam de eiwitten uit je spieren.

3. Daling metabolisme en je spiermassa neemt af

Een gevolg van een dieet is vaak dat je metabolisme daalt. Metabolisme is de snelheid waarmee je lichaam voeding omzet in energie. Dit proces kost ook energie. Dus hoe sneller het werkt, hoe meer calorieën je verbrandt en hoe trager het werkt, hoe minder.

Tijdens een dieet daalt dus de snelheid van je metabolisme. Een ander negatief gevolg van een dieet is dat je spiermassa afneemt. Dat is kwalijk omdat spieren veel meer calorieën verbranden dan vet. Het in stand houden van 1 kilo spier, kost je lichaam ongeveer 90 kilocalorieën per dag. Het in stand houden van 1 kilo vet, verbrandt je lichaam slechts 9 kilocalorieën per dag.

Tel dus uit je winst, je kunt beter wat meer spiermassa creëren dan dat je vetmassa in stand houdt. Wil je weten hoe je dat kan doen? Ontdek hoe je stap voor stap (en duurzaam) afvalt in dit e-boek.

4. Daling vochtbalans

Het loont dus om spiermassa te hebben. Spiermassa verhoogt, op zijn beurt ook je metabolisme. Dankzij een dieet kan ook de vochtbalans in je lichaam verstoord zijn geraakt. Er zit dan simpelweg minder vocht in je lichaam. Een liter vocht staat gelijk aan 1 kilo op de weegschaal.

Ook dit is een ongezond effect. Je bestaat namelijk voor ongeveer 65% uit water. Dit is gezond. Wanneer dit percentage afneemt is dit onnatuurlijk en ongezond. Minder vocht en minder spiermassa, leiden tot een lager gewicht. Indien je vetmassa niet of nauwelijks is afgenomen, ben je dus wel afgevallen. Maar tegen welke prijs?

5. Jojo-effect

Een ander negatief gevolg van een dieet is dat het regelmatig leidt tot het jojo-effect. Dit komt doordat je je lichaam een bepaalde periode hebt uitgehongerd. Wanneer je dieet ten einde is, en je dus weer tot een normale calorie-inname komt, beoordeelt je lichaam dit de ‘normale calorie-inname’ als een overschot.

Het overschot slaat je lichaam op als vet, met als gevolg dat je vetmassa toeneemt en je dus weer zwaarder wordt. En dat is al bekend sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw.

Als je wilt afvallen, dan ligt de oplossing dus niet bij een dieet waarbij je (tijdelijk) minder gaat eten. De oplossing ligt dichter bij een dieet van gezonde voedingsmiddelen, die je verzadigen en voeden en bloedsuiker- en insulinepieken voorkomen. In dit e-boek lees je hoe je die gezonde keuzes maakt.

En, wat kan jij hiermee?

Als een tijdelijk dieet, waarbij het aantal calorieën significant wordt verminderd, waarom worden dergelijke diëten dan bij de vleet aangeboden? En waarom zijn er zelfs trends in waar te nemen? Die vraag is makkelijk te beantwoorden, naar mijn idee. Een dergelijk dieet is commercieel gezien namelijk best succesvol.

De eigenaren van dergelijke dieet producten (boeken, shakes en wat al niet meer) verdienen een boel geld aan de hoop die mensen stellen in het resultaat van het dieet. Ze willen erg graag afvallen en leggen hun hoop in een dergelijk product.

Welk dieet werkt dan wel? Nou, een dieet met groenten, eiwitten en gezonde vetten doet je heel erg veel goed en lichaamsbeweging kan natuurlijk ook geen kwaad. Realiseer je dat afvallen ongelofelijk moeilijk is. Je lichaam wil dat eigenlijk helemaal niet. Zelf ben ik ook bijna 20 kilo afgevallen, een aantal jaren geleden.

Dat is mij alleen maar gelukt doordat ik veel aan lichaamsbeweging doe en mijn dieet aanpaste aan mijn levensstijl. Ik heb pasta’s (vind ik heerlijk overigens), rijst en aardappelen vrijwel allemaal vervangen voor knollen, quinoa, groenten, kikkererwten, linzen, peulvruchten en bonen om maar wat te noemen.

Derhalve heb ik heel veel gelezen over gezonde voeding, lichaamsbeweging, afvallen en de mentale aspecten. De kennis die ik hierover heb, deel ik met je middels deze blog en middels deze e-boeken. Ze staan vol met info die je zelf kan toepassen.

Leuke post?

Vond jij dit ook weer een leuke post? Schrijf je dan ook in voor de maandelijkse nieuwsbrief en mis geen tips en inzichten meer. Ik deel mijn kennis en ervaring graag met je, zodat jij het in je voordeel kan gebruiken.

Bronnen:
https://en.wikipedia.org/wiki/Minnesota_Starvation_Experiment
http://www.elle.nl/health/behandelingen-producten/7-redenen-waarom-je-dieet-niet-werkt
http://www.hsph.harvard.edu/obesity-prevention-source/obesity-trends/obesity-rates-worldwide/http://www.nlbewustgezond.nl/waarom-werkt-een-dieet-op-lange-termijn-niet/