Hoe koolhydraatarm eten bijdraagt aan je gezondheid en je gewicht

Je lichaam heeft gezonde vetten, eiwitten en koolhydraten nodig om normaal te functioneren. In het huidige tijdsgewricht waarin wij leven eten wij echter teveel koolhydraten. En dat kan vervelende gevolgen hebben. Een overschot aan koolhydraten kan leiden tot overgewicht, obesitas, hart- en vaatziekten en diabetes 2. Derhalve wil ik in dit artikel de mogelijkheid met je bespreken om koolhydraatarm te eten. Een koolhydraatarm voedingspatroon is niet moeilijk om aan te leren. In deze blog lees je hoe het werkt en hoe je koolhydraatarm eten toepast. 

Waarom koolhydraatarm?

Nederland wordt weer wat dikker, zo blijkt uit cijfers van het CBS (1) en dat is niet zo mooi. Een van de oorzaken van die stijging in overgewicht kan zijn dat wij teveel koolhydraten eten. Hart- en vaatziekten en het risico op diabetes 2 hebben een relatie met koolhydraten (2). Je zou die relatie wellicht eerder bij vetten leggen, maar die stelling is voor een belangrijk deel onjuist gebleken.

Vandaar dat koolhydraatarm eten door veel voedingsexperts wordt aanbevolen. Als je koolhydraatarm gaat eten dan zul je afvallen – als je nu te zwaar bent – en vermindert de kans dat je overgewicht ontwikkelt.

Veel van de adviezen van voedingsexperts zijn gebaseerd op het eten van onze oerouders. Die aten namelijk koolhydraatarm. Ze aten wel degelijk koolhydraten, maar dan in de vorm van knollen, fruit en groenten. Pasta, patat, koekjes, chips, (wit) brood en frisdranken bestonden in die tijd nog niet. Dergelijke producten zijn pas in de afgelopen 50 jaar ons voedingspatroon binnengemarcheerd.

Ons lichaam echter, is totaal niet gebouwd om zoveel koolhydraten te verwerken. De overschotten – die veel mensen dagelijks opdoen – worden derhalve opgeslagen in je vetcellen.

Waarom word je dik van koolhydraten?

Ik wil eerst even voorop stellen dat je koolhydraten wel nodig hebt. Ze worden namelijk door je lichaam verwerkt tot glucose en glycogeen. Je hersenen hebben glucose nodig om goed te kunnen functioneren en je spieren hebben behoefte aan glycogeen. Maar de hoeveelheden die veel mensen binnen krijgen, kan dus leiden tot ongezonde taferelen.

Koolhydraatarm eten wil dus niet zeggen dat je de koolhydraten uit je voeding schrapt, maar juist dat je er minder van gaat eten, doordat je andere koolhydraat bronnen eet.

Waarom kun je dik worden van koolhydraten? Nou, in de eerste plaats omdat je er teveel van eet, ten opzichte van de andere voedingsbronnen eiwitten en vetten. Als je koolhydraten eet zoals bijvoorbeeld brood dan stijgt je bloedsuikerspiegel. Dit is een normaal proces, je bloedsuikerspiegel zou ook stijgen als je groene bladgroenten (koolhydraatarm) eet.

Echter je bloedsuikerspiegel stijgt bij het eten van brood (en ook bij witte rijst, pasta, koekjes, frisdranken enzovoort) veel sneller dan bij koolhydraatarm eten. En dat is het probleem.

Insuline

Vervolgens wordt het hormoon insuline aangemaakt. Insuline zorgt ervoor dat glucose wordt opgenomen door je lichaamscellen. Dit is een prima systeem. Echter, wanneer je teveel koolhydraten binnen krijgt – en dat krijgen veel mensen – zorgt insuline ervoor dat die overschotten in je vetreserves worden opgeslagen. Dit is eveneens een prima systeem, want vetreserves worden aangewend op het moment dat je even geen eten hebt. Althans, zo ging dat bij onze prehistorische voorouders.

Cyclus

Dat punt, van geen eten, is in onze maatschappij bijna niet meer aanwezig. Hierdoor herhaalt de cyclus van het opslaan van overschotten koolhydraten zich continu, waardoor overgewicht logischerwijs ontstaat en het risico op obesitas, hart- en vaatziekten en diabetes 2 toenemen.

Stoppen vetverbranding

Maar dat is nog niet alles. Insuline zorgt er ook voor dat je vetverbranding staakt. De mogelijkheid om je vetreserves te verbranden wordt dus tenietgedaan door het hormoon – insuline – die je vetopslag verzorgt. Als je meer over vetverbranding en afvallen wilt weten, lees dan dit artikel eens door.

Ben je nu al een beetje overtuigd van het nut van koolhydraatarm eten? Nou, ik heb nog een paar punten voor je.

Nationale voedingsadviezen herzien

Diverse onderzoekers hebben namelijk een rapport opgesteld, waarin zij overheden adviseren om de nationale voedingsadviezen te herzien. Deze internationale en erkende wetenschappers stellen dat de huidige consumptie van de hoeveel koolhydraten verantwoordelijk is voor het ontstaan van overgewicht, obesitas en diabetes 2.

Het bewijs in 12 punten

Het onderzoek van diverse wetenschappers heeft een lijst van 12 punten (3) opgeleverd, waarin gesteld wordt dat het eten van teveel koolhydraten leidt tot overgewicht, obesitas en diabetes 2. Als bewijs voeren de onderzoekers 12 punten op. Deze lijst heb ik van de website van Foodlog:

1. Een hoog glucosegehalte in je bloed is het opvallendste kenmerk van diabetes. Koolhydraatarm eten werkt het best om dat peil te verlagen.
2. De belangrijkste stijging van de calorie-inname in de huidige obesitas en diabetes epidemie is bijna geheel toe te schrijven aan het eten van teveel koolhydraten.
3. Ook zonder dat je afvalt heeft koolhydraatarm eten een gunstig effect.
4. Hoewel afvallen niet noodzakelijk is, is koolhydraatarm eten de beste methode om gewicht te verliezen.
5.  Een koolhydraatarm dieet werkt minstens zo goed als elk ander soort dieet voor diabetes 2 patiënten. Wel op voorwaarde dat het dieet wordt volgehouden wordt. Vaak werkt het zelfs beduidend beter.
6. Vervangen van koolhydraten door eiwitten is vaak gunstig.
7. De totale hoeveelheid vet en verzadigd vet hebben geen relatie met hart- en vaatziekten. (dat is nogal een puntje)
8. De hoeveelheid verzadigd vet in het bloed is beter te reguleren met de koolhydraten in de voeding dan met het vet in de voeding.
9. Vaataandoeningen bij diabetes 2 patiënten zijn het best te voorspellen door controle van de glucose in het bloed.
10. Koolhydraatarm eten is de beste manier om het gehalte ongezonde vetten te verlagen en het gezonde HDL cholesterol te verhogen.
11. Diabetes 2 patiënten die een koolhydraatarm dieet volgen kunnen met minder of zelfs geen medicijnen toe. Patiënten met type 1 hoeven vaak minder insuline te gebruiken.
12. Het sterk verlagen van het glucose peil door koolhydraatarm te eten heeft geen bijeffecten, anders dan intensieve farmacologische behandeling.

Hoe kun je koolhydraatarm eten?

Nou, die 12 punten pleiten dus behoorlijk voor koolhydraatarm eten. Maar goed, hoe breng je het in de praktijk? Eigenlijk vrij simpel. Je eet al koolhydraatarm door minder aardappelen, brood, pasta en witte rijst te eten. Laat daarnaast nog wat koekjes, frisdranken en de kaasbroodjes (ja, ik vind ze ook lekker) weg en vervang dit (zoveel mogelijk) voor groenten, fruit, salades, noten, quinoa en gezonde vetten zoals vis, kip en af en toe een stuk rundvlees.

Wat kun jij hiermee?

Wat kun jij nou met koolhydraatarm eten? Even heel concreet; voel jij je regelmatig duf, lusteloos of depressief? Heb jij – net als bijna de helft van de Nederlanders – iets te hoge getallen tussen je voeten staan, wanneer je op de weegschaal staat? Nou, dan zou een koolhydraatarm voedingspatroon je mogelijk heel veel goed kunnen doen.

Het overschakelen van een koolhydraatrijk voedingspatroon naar een koolhydraatarm patroon is niet ingewikkeld. Het is meer een kwestie van wennen. In het e-boek Afvallen Veranderen kun je uitgebreid lezen hoe je die verandering inzet en hoe je het volhoudt.

Maar goed, door het simpelweg te vervangen van koolhydraat bronnen als brood, pasta en patat voor salades, groenten en quinoa, kom je al een heel eind. Probeer het eens een paar weken en als je een steuntje in de rug nodig hebt, kijk dan eens naar de onderstaande 2 e-boeken.

Gezonder eten en een gezonder gewicht, hoe doe je dat?

Wil je meer weten over gezond eten en een gezond gewicht? Kijk dan eens naar deze 2 e-boeken.

In het e-boek Gezonde Voeding lees je onder andere over de positieve effecten van gezond eten, lichaamsbeweging en het nut van verse kruiden. Wist jij bijvoorbeeld dat een simpel kruid als peterselie je helpt om je bloed te zuiveren en om cholesterol op te lossen?

Wellicht denk je ook wel; “Toch handig om wat kilo’s kwijt te raken”, kies dan voor het e-boek Afvallen Veranderen. Daarin lees je hoe je met kleine ingrepen grote resultaten behaalt op het gebied van duurzame gewichtsreductie.

Bronnen:
(1) http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=81565NED&D1=2,4&D2=0&D3=0&D4=0&D5=0,10,20,30-33&HDR=T&STB=G1,G2,G3,G4&VW=T
(2) http://www.livescience.com/48969-heart-disease-diabetes-risks-carbohydrate-saturated-fat.html
(3) http://www.nutritionjrnl.com/article/S0899-9007(14)00332-3/fulltext
http://www.bol.com/nl/p/eet-drink-en-blijf-slank-gezond/1001004001982089/ Het boek van Prof. Walter Willett, verbonden aan de universiteit van Harvard
http://www.foodlog.nl/artikel/eet-minder-koolhydraten-zeggen-vermaarde-wetens/