De 5 grootste mythes over gewichtsverlies
Over gewichtsverlies is een hoop te vinden op internet. Meestal kosten de adviezen en producten rond gewichtsverlies geld. Gewichtsverlies is namelijk big business omdat de meeste mensen er wel, in meer of mindere mate mee bezig zijn. Vrijwel iedereen wil wat slanker zijn en wil graag dat de teller van de weegschaal net wat minder aangeeft, dan dat hij nu doet. Gewichtsverlies is echter een heel erg moeilijk proces. Je lichaam wil het namelijk niet. Het frappante is ook dat, hoewel er veel producten en supplementen te koop zijn, gewichtsverlies niet veel geld hoeft te kosten. In deze blog lees je 5 grote mythes over gewichtsverlies.
Gewichtsverlies is een booming business
Nou, eigenlijk is gewichtsverlies helemaal geen booming business, want de markt voor gewichtsverlies is eigenlijk al jaren erg omvangrijk. Naar schatting bedraagt de wereldwijde markt voor gezonde voeding en gewichtsverlies zo’n € 450 miljard per jaar. Dat is best veel. 
Het vreemde is echter dat de producten niet doen wat ze beloven; afvallen. De markt voor gewichtsverlies is namelijk al jaren groeiende, evenals het aantal mensen met overgewicht. Mensen die willen afvallen besteden jaarlijks een hoop geld aan diëten, pillen en poeders om wat gewicht kwijt te raken.
Helaas werken de meeste van die maatregelen niet, of slechts tijdelijk. Meer over verantwoord gewichtsverlies lees je in het e-boek Afvallen Veranderen.
5 Grote mythes over gewichtsverlies
Het lijkt er sterk op dat de industrie rond gewichtsverlies zich richt op hoop. Je hoopt dat je afvalt als je product X of goedje Y koopt. Want je wilt graag wat slanker zijn – het geeft bijvoorbeeld een prettig gevoel op het strand – en je hoopt dat het product je daarbij helpt.
Je koopt product en gaat het gebruiken. Vervolgens kom je erachter dat ook dit product niet werk. Heel frustrerend allemaal. Om je deze teleurstelling te besparen heb ik hieronder 5 grote mythes rond gewichtsverlies op een rijtje gezet.
1. Alle calorieën zijn gelijk
Een calorie staat voor de eenheid energie die een voedingsbron oplevert. Zo levert 1 gram vet 9 calorieën en 1 gram koolhydraten en eiwitten slechts 4 calorieën. Een gram alcohol levert 7 calorieën. De calorieën van alcohol doen totaal iets anders in je lichaam dan die van een gram eiwitten, koolhydraten of vetten.
Je lichaam verwerkt en gebruikt calorieën op verschillende manieren. Daardoor hebben ze ieder een andere uitwerking op je lichaam. De calorieën van gezonde vetten, complexe koolhydraten en eiwitten hebben ieder hun eigen metabole route in je lichaam. Ieder heeft een eigen effect op je bloedsuikerspiegel, je eetlust en je vetopslag.
Zo kost het je lichaam vrij veel calorieën om 1 gram vet om te zetten in bouwstoffen en in energie. Dus niet alle 9 calorieën die 1 gram vet leveren worden gebruikt als bouwstof of voor energie. Een flink deel gaat op om die ene gram vet te verwerken.
De calorieën van alcohol worden vrijwel allemaal omgezet in glucose (normaal proces), maar alcohol bevat geen voedingsstoffen. Je lichaam vindt alcohol overigens niet zo leuk en zal er veel moeite voor doen om de alcohol uit je lichaam te verwijderen.
Als je wat eet, bij de alcohol, dan wordt eerst de alcohol verwerkt en de calorieën van je eten slaat je lichaam op als lichaamsvet. Als je alcohol drinkt, dan krijg je ook trek. Alles wat je dan eet, sla je dus op als lichaamsvet.
De calorieën van eiwitten daarentegen, verzadigen je behoorlijk en stimuleren je metabolisme, waardoor je meer calorieën verbrandt.
Dus, dat alle calorieën gelijk zouden zijn is dus onzin. De calorieën van eiwitten, vetten en koolhydraten die ieder voedings- en bouwstoffen leveren, worden op verschillende manieren door je lichaam verwerkt en hebben derhalve een verschillende uitwerking op onder andere je lichaamsgewicht.
2. Gewichtsverlies is een lineair proces
‘Val tot wel één kilo per week af’, ’10 kilo afvallen in 10 weken’, je kent die kreten wel. Soms staat er ook nog ‘gegarandeerd’ bij. Was het maar zo makkelijk. Gewichtsverlies is geen lineair proces. Je valt niet wekelijks 1 kilo af zodat je na 10 weken 10 kilo kwijt bent en na 15 weken, 15 kilo.
Natuurlijk verlies je in de eerste weken van een dieet altijd wel wat gewicht. Dit gewichtsverlies kan oplopen tot wel 5 kilo in de eerste weken. Maar dat proces stopt.
Dat proces stopt omdat je lichaam went aan het nieuwe regime. Stel dat je meer gaat sporten. Doordat de extra inspanningen verbrand je veel calorieën en val je af. Maar je bouwt ook spiermassa op. Spieren wegen zwaarder dan lichaamsvet. Hoewel je vetmassa minder wordt, door het sporten (je wordt dus slanker), zul je geen of amper gewicht verliezen omdat je spiermassa toeneemt.
Het vergroten van je spiermassa is trouwens geen reden om te stoppen met bewegen. Spieren stimuleren namelijk je metabolisme, waardoor je dagelijks veel meer calorieën verbrandt. Sporten kan prima bijdragen aan gewichtsverlies.
3. Pilletjes, poedertjes en drankjes die ‘bewezen’ effect hebben
De markt voor supplementen die tot gewichtsverlies zouden leiden is enorm. Echter er bestaat meestal geen bewijs dat het werkt. Hoewel de marketing je doet geloven (of hopen) dat met middeltje X de kilo’s er gemakkelijk en zonder moeite afvliegen, blijkt de praktijk vaak anders.
Gewichtsverlies is een kwestie van 20% lichaamsbeweging en 80% gezond eten. Meer over gezond eten lees je in het e-boek Gezonde Voeding.
4. Mensen met overgewicht hebben geen wilskracht
Juist mensen met overgewicht zouden (meestal) niets liever willen dan een aantal kilo’s verliezen. Voedingsbedrijven voeren maar al te graag aan dat het aan de mensen zelf ligt dat ze te zwaar zijn. Minder eten en meer beweging luidt dan het devies.
Dat is natuurlijk pure kolder! Een chips- of frisdrankfabrikant die stelt dat zijn product – te consumeren in geringe mate – niet bijdraagt aan overgewicht, liegt dat hij barst. Waarom? Kijk eens naar de reclames ‘s avonds op TV, tijdens het EK voetbal en de Olympische Spelen in Rio. Hoeveel bekende merken bieden daar telkens weer hun (dik makende) producten aan?
Daarnaast voegen fabrikanten tal van stofjes toe, om hun producten ‘lekkerder’ en ‘smakelijker’ te maken, zodat mensen er nog meer van eten.
Overgewicht en obesitas kennen talloze oorzaken. Hierbij kun je denken aan genetische oorzaken, psychische oorzaken en leefstijlgerelateerde oorzaken. De meeste mensen kiezen niet voor overgewicht, het overkomt ze.
Dit komt mede door de stofjes en de suikers die fabrikanten toevoegen aan hun producten, waardoor mensen ze meer en vaker willen consumeren. Wist je bijvoorbeeld dat suiker dezelfde neurologische circuits stimuleert als alcohol en drugs? Juist door suiker, wil je dus (onbewust) meer eten. Het gevolg? Men krijgt teveel calorieën binnen.
Doordat die neurologische circuits heel sterk zijn, is het moeilijk om op basis van wilskracht gewicht te verliezen. Mensen zijn simpelweg ‘verslaafd’ aan suiker. Hun lichaam hunkert ernaar.
5. Vet maakt dik
Ten onrechte is vet de veroorzaker genoemd van overgewicht en obesitas. In de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw heerst een ware vet-ban. Producten met ‘Nu nog minder vet’, ‘Vetvrij’, ‘Geen cholesterol’ en ‘Mager’, werden geïntroduceerd en er ontstond een bloeiende handel vetvrije producten.
Helaas is het aantal mensen met overgewicht in de afgelopen 40 jaar niet gedaald. Het aantal mensen met overgewicht is zelfs enorm opgelopen. Niet vet blijkt de boosdoener van overgewicht te zijn, maar juist enkelvoudige koolhydraten en suiker worden in toenemende mate in verband met overgewicht en obesitas gebracht.
Natuurlijk is het vet in junk en fastfood niet goed voor je, maar het vet van een avocado of een moot zalm doen je veel goed. Dergelijke vetten hebben een verzadigende werking en kunnen zelfs bijdragen aan gewichtsverlies.
En, wat kan jij hiermee?
Gewichtsverlies is een moeilijk proces omdat je lichaam eigenlijk helemaal niet wil dat je afvalt. Daar kan je niets aan doen, dit is nou eenmaal een gevolg van onze evolutie. 150.000 Jaar geleden jaagden en verzamelden onze voorouders hun maaltjes bij elkaar en er waren tijden van voedselschaarste.
Ons lichaam is daarom juist gebouwd om calorieën in te nemen. Eventuele overschotten slaat het op in de vetreserves, die gebruikt worden in schaarse tijden. Er zit geen stopknop op ons calorie-innemende proces. Dit is namelijk nog nooit in onze hele evolutionaire geschiedenis nodig geweest. Feitelijk kunnen we blijven eten totdat we er letterlijk bij neervallen.
Tot ongeveer 50 jaar geleden zijn er eigenlijk altijd periodes van voedselschaarste geweest, wegens oorlogen, mislukte oogsten en bederf. Die tijden zijn voorbij. We zwemmen tegenwoordig als het ware in de calorieën en ons lichaam vindt dat fantastisch. Het zal geen ‘nee’ zeggen tegen al dat eten. Daar is het namelijk niet voor gemaakt.
Meer weten?
Gewichtsverlies is dus een lastig proces en op basis van wilskracht red je het uiteindelijk niet. Gelukkig bestaan er wel manieren om verantwoord af te vallen. In het e-boek Afvallen Veranderen lees je hier veel meer over.
De snelheid van je stofwisseling is erg belangrijk bij gewichtsverlies. Hoe sneller het werkt hoe meer calorieën je verbrandt. En dat is heel belangrijk bij gewichtsverlies en gewichtscontrole. Meer weten? Lees het e-boek Je Metabolisme Boosten.
Wil je meer weten over gezond leven, gezond gewichtsverlies en wil je blijven genieten? Lees het e-boek Gezond in 10 stappen dan eens.
Bronnen:
1. https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/2014/02/14/protein-carbs-and-weight-loss/
2. https://www.hsph.harvard.edu/news/press-releases/low-fat-diet-not-most-effective-in-long-term-weight-loss/
3. http://well.blogs.nytimes.com/2014/05/09/fed-up-asks-are-all-calories-equal/?ref=health&_r=0
4. https://authoritynutrition.com/top-12-biggest-myths-about-weight-loss/
5. http://www.infive.nl/marktvraag.php
