Waarom is er zo weinig bekend over de effecten van voeding?
We leven in een tijd van overschot. Of het nu gaat om informatie, voeding of wat anders, er is heel veel aanwezig. Je kunt tegenwoordig kiezen tussen meer dan 200 zuivelproducten, vele soorten broodbeleg en vele soorten groenten en fruit. Ook op het gebied van informatie kun je van alles kiezen; actualiteiten, opinie, sport, roddels, wetenschappelijke artikelen etc. Je zou zeggen, dat er dan ook veel bekend is over de effecten van voeding. Dat is dan weer niet zo. Helaas zorgen die overschotten in voeding wel voor een obesitas epidemie en een forse toename van ons lichaamsgewicht. Voor het eerst in de mensheid, bestaan er nu meer dikke, dan dunne mensen.
Hoe komt het dat er weinig bekend is over de effecten van voeding?
Iedereen weet wel dat een appel gezonder is dan een koek. Iedereen weet ook wel dat V.O.C. scheepslieden, als gevolg van een tekort aan vitamine C, massaal stierven aan scheurbuik. Deze effecten van voeding zijn ABC-tjes, volkswijsheden.
Waarom kun je dan geen relatie leggen tussen het eten van appels en het voorkomen van een chronische aandoening, zoals kanker? Dit heeft een aantal oorzaken en die kun je onder andere vinden in je levensstijl.
Tot aan de jaren ’80 van de vorige eeuw, bestonden er nog geen echte overschotten op het gebied van voeding. De effecten van voeding werden wel onderzocht, wetenschappelijk onderzoek is van aller tijden, maar de focus lag niet op bijvoorbeeld de dikmakers zoals transvetten, enkelvoudige koolhydraten en suikers. Juist deze ingrediënten zijn de afgelopen 30 jaar steeds meer aan ons eten toegevoegd. De effecten zie je nu om je heen. Meer dan de helft van de Nederlanders, de Europeanen en de Amerikanen is te dik. Echter, een wetenschappelijke relatie leggen tussen de omvang van mensen en het eten dat ze nemen, is bijna niet te doen.
Wetenschappelijke relatie
Het is moeilijk vast te stellen dat de gezonde eigenschappen van een stronk broccoli, de kans verkleint dat je kanker krijgt. Ligt het feit dat jarenlange broccoliconsumptie aan het het feit dat je geen kanker krijgt, of heeft dit te maken met andere gezonde gewoontes, die parallel lopen aan de broccoli. Natuurlijk zitten er stoffen in broccoli, waarvan wordt aangenomen dat ze kanker kunnen tegengaan. Maar, werken die stoffen in jouw lichaam navenant? Het eten van broccoli zegt verder niets over je andere gewoonten bijvoorbeeld roken, regelmatig sporten, alcoholconsumptie, stress, ongezonde werkomgeving en nog vele andere factoren. Daarom is het aantonen van de wetenschappelijke relatie over de effecten van voeding op je gezondheid zo moeilijk. De relatie tussen het voorkomen van kanker en broccoli consumptie is dus lastig te leggen. Wel kun je stellen dat, iemand veelvuldig broccoli eet, waarschijnlijk niet rookt, regelmatig beweegt en gezonde voeding eet.
Patenteren
Daarnaast is wetenschappelijk onderzoek erg kostbaar en neemt het lange tijd in beslag om een hypothese te bewijzen. Het komt ook vaak voor dat de hypothese wordt verworpen. Partijen die veel wetenschappelijk onderzoek verrichten zijn farmaceutische ondernemingen. Wanneer zij een stofje ontdekken of ontwikkelen, dan kunnen ze dat patenteren en commercieel uitnutten. Wanneer een dergelijke onderneming dus een verbeterd middel vindt tegen een hoog cholesterolgehalte, dan levert dit dus geld op. Wanneer zo’n onderneming aan kan tonen dat broccoli de kans op kanker verkleint, dan levert het ze niets op. Ze kunnen broccoli niet patenteren. In het e-boek Gezonde Voeding lees je hier meer over. Dit boek is ook als hardcopy te koop bij bol.com
Er is heel erg veel bekend over (de effecten van) voeding. Overstelpend veel. En vrijwel iedereen weet het: veel vers, veel groenten en fruit, kijk uit met verzadigd vet, geen loze calorieën, en voldoende bewegen.
Maar heel veel mensen trekken zich er te weinig van aan – dát is het probleem, niet het gebrek aan kennis.
Er kan wel nog veel meer kennis ontstaan over de precieze werking van bepaalde stofjes. Maar dat is een kwestie van finetuning, en wellicht kan dat mensen met een specifieke aandoening helpen.
Maar over een gezond eetpatroon weten we ruim voldoende.