Het ongelijk van de Schijf van Vijf.

Toonaangevende onderzoekers en wetenschappers zoals Walter Willett, verbonden aan de Harvard Universiteit en Kris Verburg, auteur van het boek De Voedselzandloper, hebben aangetoond dat de traditionele Schijf van Vijf, sinds de start ervan, al niet goed in elkaar zat. Beiden heren hebben hiervoor hun eigen model ontworpen. In hun eigen model is het aandeel koolhydraten en zuivel sterk gereduceerd het aandeel groeten en fruit sterk opgevoerd.

Teveel koolhydraten in de Schijf van Vijf

Vanwaar de kritiek van deze heren? Het aandeel koolhydraten, welke je vindt in pasta, aardappelen, brood en rijst ligt veel te hoog. Onderzoek toont aan dat de huidige epidemie van overgewicht, ruim de helft van de bevolkingen van de VS en Europa heeft te kampen met overgewicht, komt door de consumptie van teveel koolhydraten. Hoe zit dat? In deze moderne tijd, beweeg je een stuk minder dan 30 jaar geleden. De oorzaken hiervan zijn bekend. Je hebt alleen je voedingspatroon hier niet op aangepast.

Koolhydraten, bouwstof en brandstof

Koolhydraten zijn een bouwstof en een brandstof. Ze helpen je spieren op te bouwen, na gedane arbeid en hebben een positieve werking op je hersenen. Je hebt ze dus wel nodig, echter, niet in de hoeveelheden die voorgeschreven worden. Een overschot aan koolhydraten kent namelijk een negatieve werking op je hersenen. Door een overschotmaakt je duf en futloos. Tevens zijn koolhydraten een brandstof voor je spieren. Wanneer je beweegt, zoals bij fietsen, wandelen, joggen en fysieke arbeid het geval is, putten je spieren energie uit een voorraad koolhydraten die zich in je spieren en je lever bevinden.

Glycogeen voorraad

Die voorraad heet glycogeen. Glycogeen is een product van een koolhydraat, die door middel van je spijsvertering is vrijgekomen. Je hebt een beperkte voorraad glycogeen. Wanneer deze verzadigd is, nemen je lichaamscellen in je spieren geen glycogeen meer op en wordt het overtollige glycogeen opgeslagen als lichaamsvet. Zie hier het ontstaan van overgewicht. Doordat je teveel koolhydraten tot je neemt dan dat je spieren nodig hebben, wordt het overschot automatisch opgeslagen als vet.

Andere bronnen

Is het dan de bedoeling om koolhydraat-loos te eten? Nee, dat is ook weer niet de bedoeling. Je hebt koolhydraten nodig voor je spieropbouw en je hersenen. Echter, je beweegt te weinig. Daardoor kan je lichaam gerust doen met minder koolhydraten. Koolhydraten vind je ook in voedingsmiddelen als peulvruchten, groenten, fruit, vis, bonen en knolgewassen. Waarom is het aandeel van koolhydraten in de traditionele Schijf van Vijf dan zo hoog?

Hoe komt het hoge aandeel van koolhydraten?

Het hoge aandeel van koolhydraatrijke producten in de Schijf van Vijf heeft te maken met de belangen van de producenten van deze producten en de overheid, ten tijde van het opstellen van het model. De overheid heeft samen met afgevaardigden van deze producenten het model opgesteld. Derhalve hebben deze afgevaardigden van de voedingsmiddelenindustrie hun producten zoals brood, cereals, aardappelen of wat dan ook, voorgesteld als basis voor elke maaltijd. Is dit belangenverstrengeling?

Degenererende ziektes

Diverse onderzoeken tonen de relatie aan tussen een koolhydraatrijk voedingspatroon en degenererende ziektes als diabetes 2, kanker, botontkalking, hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en een te hoog cholesterol gehalte. Dit zou je eerder verwachten bij vet eten. De afgelopen 30 jaar is er nogal op gehamerd dat vet ongezond is. Dat is niet helemaal waar. Bepaalde vetten zijn heel gezond.

Vetten

Vet is een essentieel onderdeel van je voeding. Het dient als bron van energie en is belangrijk voor onder andere je weerstand, de opbouw van je cellen en het transport van vitamines. Je lichaam kan niet alle vetzuren zelf aanmaken. Daarom is het belangrijk dat je deze binnen krijgt middels je voeding. Dit zijn essentiële vetzuren. Welke vetten zijn er?

Er bestaan 3 soorten vet in je voeding; verzadigde vetten, onverzadigde vetten en transvetten.

• Verzadigde vetten zijn vaak dierlijke vetten, zoals boter en vlees maar ze zitten ook onder andere in snacks, koek, snoep en taart. Het is niet verstandig om veel van deze vetten te eten.
• Onverzadigde vetten zijn vaak afkomstig van planten, zoals olijfolie, noten en ook vis. Dit zijn gezonde vetten. Je kunt hierbij denken aan omega 3 vetten.
• Transvetten zijn zeer ongezonde onverzadigde vetten. Je vindt transvetten in veel industrieel bereid en gefrituurd voedsel, zoals snacks, fabrieksmatig geproduceerd voedsel en gefrituurd voedsel. Transvetten kun je beter mijden, ze zijn slecht voor je gezondheid, er zitten geen voedingsstoffen in en dit soort vetten worden direct in je vetreserves opgeslagen. Regelmatige consumptie van dit soort vetten leidt tot serieuze gezondheidsschade en zelfs tot depressies.

Wat kun je dan het beste doen?

Eet per definitie gevarieerd. Bij een gevarieerd voedingspatroon, krijg je de meeste vitaminen en mineralen binnen. Neem vervolgens groente en fruit als basis voor je voedingspatroon. Bij de avondmaaltijd kun je, als maatstaf, de helft van je bord vullen met groente. Je houdt dan een kwart over voor je eiwitten en een kwart voor je koolhydraten. Je pasta, rijst en aardappelen kun je ook vervangen door kikkererwten, bonen, quinoa, linzen en amaranth. Overdag kun je, als tussendoortjes, het beste wat vers of gedroogd fruit eten. Vermijdt al die muesli repen, daar zitten vaak teveel suiker in en bevat granen. Ons spijsverteringssysteem is eigenlijk niet gebouwd om granen te verwerken. Laat ook zoveel mogelijk alle zuivelproducten staan.