Wat zuurdesem zo gezond maakt?

Zuurdesem brood bestaat al heel erg lang. De laatste jaren is zuurdesem in populariteit gestegen. Dit is niet zonder reden. Veel mensen beschouwen zuurdesem als lekkerder en ook als gezonder dan normaal brood. Het lijkt er zelfs op dat zuurdesem beter verteert en dat zuurdesem de bloedsuikerspiegel constanter houdt. Hierdoor helpt zuurdesem bij gewichtscontrole en kan het helpen bij afvallen. Hoe mooi is dat? Zelf eet ik ook regelmatig zuurdesembrood. In dit artikel zet ik een aantal eigenschappen en voordelen van zuurdesem voor je op een rij. 

Wat is zuurdesem?

Voordat ik je ga vertellen wat zuurdesem is, duiken we eerst even de geschiedenis. Zuurdesem is namelijk een van de oudste vormen van graan fermentatie. Het schijnt dat de oude Egyptenaren rond 1500 voor Christus het proces van graan fermentatie hebben uitgevonden.

Sinds die tijd, tot een paar eeuwen geleden, bleef dit de gebruikelijke manier van brood bakken, totdat zuurdesem werd vervangen door bakkersgist.

Ok, dit was de geschiedenis, nu eens kijken naar zuurdesem ontstaat. Het is namelijk een proces.

Zuurdesem is fermentatie

Zuurdesem ontstaat doordat bloem en water worden vermengd doordat de bakker dit mengsel voor een bepaalde tijd laat rusten. Doordat het deeg rust ontstaan op natuurlijke wijze allerlei gezonde kolonies van melkzuurbacteriën in het deeg.

Melkzuurbacteriën komen van nature voor in bloem. Bakkers laten het mengsel tot wel 24 uur rijzen.

Melkzuurbacteriën komen overigens ook in andere gefermenteerde voedingsmiddelen voor zoals yoghurt, zuurkool, kefir en augurken. Ze zijn super gezond.

Zuurdesem is dus eigenlijk niets anders dan een mengsel van bloem en water dat in een warme omgeving spontaan gaat fermenteren. Dit proces kost alleen meer tijd dan wanneer de bakker bakkersgist gebruikt. Juist bakkersgist wordt veelal gebruikt voor normaal (commercieel) brood.

Zuurdesem kost als productieproces dus meer geld dan het gebruik van bakkersgist. Het duurt immers langer. Bakkersgist laat het brood immers sneller rijzen, zodat het eerder verkocht kan worden.

Voedingswaarde van zuurdesem

Zuurdesem is behoorlijk voedzaam. Dit heeft niet alleen te maken met de voedingsstoffen die het bevat. Zuurdesembrood bevat namelijk een bepaalt stofje – waarover later meer – dat ervoor zorgt dat voedingsstoffen beter opgenomen worden. Hoe mooi is dat?

We gaan eens kijken naar de voedingswaarde van een plak zuurdesembrood. De voedingswaarde hangt af van het meel dat gebruikt wordt. Zuurdesem is een proces van fermentatie en juist dit proces biedt bepaalde gezondheidsvoordelen.

Je kan dus hetzelfde meel gebruiken als bijvoorbeeld normaal volkoren brood. Je doet er alleen geen gist in en het rijzen duurt 24 uur. Veel langer dus dan brood dat gist bevat.

De voedingswaarde lijkt daarom op het meeste andere brood. Gemiddeld bevat een plak zuurdesembrood ruim 160 calorieën. Dit is onderverdeeld in de onderstaande opsomming.

Macro nutriënten	Mineralen
Koolhydraten: 32 gram	Selenium: 22% van de ADH
Vezels: 2 tot 4 gram	Foliumzuur: 20% van de ADH
Eiwit: 6 gram	Thiamine: 16% van de RDI
Vet: 2 gram	Natrium: 16% van de ADH
	Mangaan: 14% van de RDI
	Niacine: 14% van de RDI
	IJzer: 12% van de ADH

 

Zuurdesem kent een aantal eigenschappen, die helpen om de verschillende voedingsstoffen beter op te nemen in het lichaam. Dit is het grote pluspunt van zuurdesembrood.

Het is niet zozeer dat de voedingswaarde indrukwekkend is. Het is juist de manier waarop de voedingswaarde wordt opgenomen in het lichaam.

Voordelen van zuurdesembrood en 5 gezonde eigenschappen

Zuurdesembrood wordt vaak gemaakt van hetzelfde bloem als andere soorten brood. Maar door het fermentatie proces verbetert de voedzame waarde ervan. Daarnaast biedt zuurdesem voordelen voor mensen met een gluten intolerantie. Ook zou het de bloedsuikerspiegel niet teveel laten fluctueren.

Een sterk fluctuerende bloedsuikerspiegel staat in relatie tot overgewicht. Meer weten over gewicht en lekker eten, maar heb je geen tijd om alles eens grondig uit te zoeken? Geen punt, heb ik voor je gedaan. Lees het e-boek Gezond In 10 Stappen eens.

Hieronder heb ik vijf voordelen van zuurdesembrood voor je op een rijtje gezet.

1. Fytinezuur

Gewoon volkoren brood bevat, net als zuurdesem een grote hoeveelheid belangrijke mineralen. Mineralen zijn ongelofelijk belangrijk voor een goede opname van vitaminen. Ook spelen mineralen een belangrijke rol bij sterke botten en tanden. Maar gewoon volkoren brood bevat ook fytinezuur. Dit is een nadeel.

Fytinezuur wordt ook wel gezien als een anti-nutriënt. Dit anti-nutriënt beperkt de opname van mineralen. Dit is dus een nadeel van normaal volkoren brood.

Door de melkzuurbacteriën in zuurdesembrood, bevat zuurdesem minder fytinezuur. Hierdoor neemt het lichaam de mineralen – zoals magnesium, kalium en ijzer – beter op wanneer je zuurdesembrood eet.

Omdat het lichaam meer mineralen kan opnemen lijkt zuurdesem een gezondere optie dan gewoon volkoren brood.

2. Antioxidanten

De melkzuurbacteriën in zuurdesembrood hebben de eigenschap om tijdens het fermentatieproces antioxidanten vrij te geven. Antioxidanten staan bekend om hun krachtige en beschermende werking tegen vrije radicalen. Ze helpen je om niet (chronisch) ziek te worden.

3. Foliumzuur

Het gistingsproces van zuurdesem verhoogt ook het niveau van foliumzuur in het brood. Vooral zwangere vrouwen hebben baat bij extra foliumzuur.

4. Gluten intolerantie

Zuurdesembrood blijkt makkelijker en veiliger te verteren voor mensen met gluten intolerantie. Onderzoekers denken dat dit komt door de pre- en pro-biotische eigenschappen van zuurdesem. De onverteerbare vezels (prebiotica) en de goede bacteriën (probiotica) zouden van gunstige invloed zijn op de bacteriën in de darmen.

Regelmatige consumptie van zuurdesembrood zou helpen om de gezondheid van de darmen en de spijsvertering te verbeteren.

Daarnaast zou zuurdesem fermentatie ook helpen bij het afbreken van gluten. Gluten is een soort eiwit dat in bepaalde graangewassen voorkomt. Gluten kunnen problemen opleveren in de spijsvertering bij mensen die er gevoelig of allergisch voor zijn.

De intolerantie rond gluten verschilt van persoon tot persoon. Maagpijn, een opgeblazen gevoel, constipatie of juist diarree zijn vaak voorkomende klachten. Zuurdesembrood bevat dus minder gluten en dit maakt het beter verteerbaar voor mensen die er gevoelig voor zijn.

5. Bloedsuikerspiegel (Zuurdesem en afvallen)

Zuurdesembrood kan beter zijn voor de controle van de bloedsuikerspiegel. Hoe dit precies zit, is nog niet helemaal duidelijk. Maar onderzoekers denken dat de zuurdesem fermentatie de structuur van koolhydraat moleculen kan veranderen.

Doordat de moleculaire structuur van de koolhydraten verandert, verandert ook de glycemische waarde van zuurdesembrood.

• Hoge glycemische waarde

Een hoge glycemische waarde zorgt voor hoge bloedsuikerspiegels en pieken in de afscheiding van het hormoon insuline. Sterke pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel wordt in verband gebracht met overgewicht, obesitas, diabetes 2, hoge bloeddruk en tal van andere chronische aandoeningen.

Suiker laat bijvoorbeeld de bloedsuikerspiegel enorm snel stijgen. Hierdoor neemt het risico op overgewicht toe.

• Lage glycemische waarde

Voedingsmiddelen met een lage glycemische waarde laten de bloedsuikerspiegel niet snel stijgen. Dergelijke voedingsmiddelen worden langzaam opgenomen in de bloedbaan. Hierdoor voel je je langer verzadigd en hoef je minder snel weer iets te eten.

Vezels zorgen er bijvoorbeeld voor dat de bloedsuikerspiegel niet snel stijgt.

Zuurdesem gisting leidt tot veranderingen in het brood. Dit kan leiden tot een betere controle van de bloedsuiker en een verbeterde insulinegevoeligheid.

Meer weten over een constante bloedsuikerspiegel? Meer weten over het voorkomen van overgewicht, afvallen en het behoud van een goede gezondheid? Lees dan het e-boek Eerste Hulp bij Verantwoord Afvallen eens.

 

Meer weten?

Zuurdesem is een geweldig alternatief voor het conventionele (commerciële) brood. Zuurdesembrood bevat minder gluten en fytinezuur. Dit maakt zuurdesem wat gemakkelijker te verteren. Ook is het brood wat voedzamer maakt. Dit komt door de 24 uur van rijzen en fermentatie.

Ook helpt zuurdesem de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Dit kan mensen weer helpen hun gewicht onder controle te houden.

Wil je meer weten over gezond eten en gezond leven? Download dan ook het e-boek Gezond in 10 Stappen.

 

Zuurdesem beïnvloedt ook de opname van mineralen en mineralen. Deze vitaminen en mineralen vormen op hun beurt weer een belangrijk onderdeel voor tal van lichaamsprocessen. Een daarvan betreft de productie van de o zo belangrijke neurotransmitters.

Neurotransmitters beïnvloeden je leven enorm. Ze kunnen ervoor zorgen dat je je lekker voelt, maar ook dat je je depressief voelt. Alles hangt af van een goede balans. Ook beïnvloeden ze je dag- en nachtritme en ze hebben zelfs invloed op je lichaamsgewicht.

Wil je meer weten over het belang van een goede werking van neurotransmitters? Download dan het populaire e-boek Van Stress Naar Geluk.

NLbewustvoedingsadvies

Als voedingsadviseur kan ik je natuurlijk nog veel meer vertellen over de juiste voedingsmiddelen zoals zuurdesem. Wil jij ook afvallen, wil je een fitter gevoel, meer energie of ben je ook bang om later chronisch ziek te worden (wie wil dat nou)? Boek dan ook een online consult voor persoonlijk voedingsadvies.

Het gesprek vindt online plaats, je hoeft dus niet helemaal naar mij toe te komen. Scheelt weer reistijd. We gaan vooral in op jouw persoonlijke situatie, zodat de inzichten en tips echt kunnen gaan werken. Doorgaans reageer ik binnen 24 uur, wanneer je de bestelling helemaal hebt afgerond.

Ontvang jij de maandelijkse update vol met gezonde tips en inzichten ook al? Ze kunnen je leven een stukje leuker, energieker en gezonder maken. Wil je niet missen toch?

Bronnen:
1. http://indaily.com.au/eat-drink-explore/features/2017/03/01/the-best-bread-three-ingredients-and-time/
2. https://authoritynutrition.com/sourdough-bread/