Wat is gezonde voeding?

Wat is gezonde voeding? Een normale vraag, die voor veel onduidelijkheid kan zorgen. Door de veelheid aan voedingsadviezen die je dagelijks krijgt via allerlei media, TV koks, dieet goeroes, gezondheidsexperts en de laatste wetenschappelijke ontdekkingen, is het voor de consument wel eens onduidelijk wat nu eigenlijk gezond is. Wat is gezonde voeding? Door de veelheid aan informatie, zie je door de bomen het bos niet meer. Toch verdiepen veel mensen zich in het onderwerp. Dit komt onder andere doordat men wel gezond wil eten, maar er bestaat veel onduidelijkheid over wat nu gezond is en wat ongezond. Zo raadt de ene “specialist” bepaalde voedingscombinaties af, terwijl de ander juist zegt dat je het best heel gevarieerd kunt eten. Zo bestaan er ook diëten die bijvoorbeeld koolhydraten uit je voedingspatroon schrappen, terwijl wetenschappelijk is aangetoond dat je koolhydraten wel nodig hebt, bijvoorbeeld voor je hersenen. Dus, wat is gezonde voeding?

Wat is gezonde voeding?

Het antwoord op de vraag, wat is gezonde voeding?, is aan de ene kant heel gemakkelijk, aan de andere kant zitten er wat haken en ogen aan. Eerst maar eens kijken waarom er zoveel onduidelijkheid heerst rond gezonde voeding. Van allerlei kanten ontvang je dagelijks informatie over voeding. Dieet goeroes, specialisten, voedingsexperts, wetenschappers, Overheidsinformatiepunten, landelijke normen, kookboeken en nog veel meer partijen vragen je aandacht en brengen je de boodschap van gezonde voeding. Het antwoord op de vraag: “Wat is gezonde voeding”? wordt echter lang niet altijd duidelijk in hun verhalen. Helaas spreken ze elkaar zelfs meer dan eens tegen. Hoe kan dat? Laten we eerst eens kijken naar de wetenschappelijke informatie.

Wetenschap

Wetenschappelijk onderzoek is zeer complex. Om de werking van stofje X in bepaalde voeding aan te tonen, wordt er soms wel 30 jaar lang onderzoek naar gedaan. Dit onderzoek is niet slechts 1 onderzoek, maar bestaat uit tientallen, soms wel honderden, gerealiseerd door verschillende wetenschappers, wereldwijd. Al die verschillende wetenschappers gebruiken verschillende hypothesen. Zo zal de ene wetenschapper de hypothese stellen dat stofje X je darmflora verbetert, de ander zal onderzoeken of het goed is voor je hersenen en een ander zal stellen dat stofje X helemaal nergens goed voor is. De ene wetenschapper zal testen op muizen, de ander maakt gebruikt van een steekproef met mensen en weer een ander zal een literatuurstudie doen.

De ruis

Zo zal de ene wetenschapper 100 mensen bij de steekproef betrekken, een ander betrekt er duizenden. De ene wetenschapper onderzoekt het effect van stofje X voor een bepaalde aandoening, de ander onderzoekt de werking van het stofje gedurende diverse jaren. Je begrijpt, uit het bovenstaande, dat de uitkomsten van de verschillende onderzoeken, van de verschillende wetenschappers, uit de verschillende landen, zeer uiteen kunnen lopen. Al die uitkomsten, althans de meesten, worden gepubliceerd in wetenschappelijke bladen. En nu komt de ruis, de media pikt dat soort uitkomsten op en informeert het grote publiek. De media zijn helaas niet altijd even zorgvuldig met het kiezen van titels voor hun artikelen en het interpreteren van de onderzoeksresultaten.

Zo zal een artikel met de kop: “Levenselixer gevonden, stofje X verlengt aantoonbaar je leven”, veel aandacht krijgen. Maar ja, bestaat er wel een stofje dat je leven kan verlengen? Wanneer je verder leest, ontdek je dat het stofje op muizen is getest en dat ze allemaal langer leefden. Tja, wat zegt dit dan over het effect op mensen? Het zegt al niet eens wat over de muizen zelf. De muizen die voor het onderzoek zijn gebruikt kunnen juist heel resistent zijn voor stofje X, of juist weer heel gevoelig. Het komt wel eens voor dat een bewezen hypothese, jaren later, na nieuw onderzoek, alsnog wordt verworpen. Je leest dan: “Stofje X, verlengt je leven toch niet”. Dagelijks werken vele wetenschappers aan het oplossen van de vraag, wat is gezonde voeding? Maar het kost nogal wat tijd en geld.

Van de wetenschap, naar de goeroes

Je zult begrijpen dat de wetenschap, die hypothesen stelt en deze vervolgens bewijst dan wel verwerpt, automatisch zorgt voor onduidelijkheid. De media doet er vervolgens een schepje bovenop door de onderzoeksgegevens op eigen wijze te interpreteren, of niet geheel over te nemen. Dit creëert meer onduidelijkheid. Maar dan zijn we er nog niet. Zo kunnen gezondheidsgoeroes hun visie stoelen op wetenschappelijk onderzoek. Zij kunnen bijvoorbeeld stellen dat stofje X je laat afvallen. Dat laatste is zeer populair bij veel mensen. Er zou inderdaad een onderzoek kunnen bestaat waarin een aantal proefdieren, zoals muizen, zijn afgevallen door stofje X. Maar werkt dat dan ook bij mensen? Om aan te geven hoe complex wetenschappelijk onderzochte hypothesen eigenlijk zijn, wordt hier een voorbeeld beschreven.

De kwaliteit van onderzoek

De World Cancer Research Fund (WCRF) verzamelde rond de 500.000 onderzoeken over de relatie tussen voeding en kanker. Na schifting, de WCRF is heel kritisch, besloot men daar om slechts 7.000 onderzoeken te gebruiken. Dit lijkt veel, maar de WCRF vond slechts 1,4% van de onderzoeken goed genoeg om als inzicht te dienen omtrent de relatie tussen het ontstaan van kanker en de rol van voeding hierin. Je zult begrijpen dat die andere 98,6% ook is gepubliceerd in wetenschappelijke bladen en derhalve zichzelf ook een weg heeft gevonden, via de media, naar de consument. Je zult ook begrijpen dat een dieetgoeroe of voedingsspecialist, die zich baseert op wetenschappelijk onderzoek, in de basis dus geen ongelijk heeft, met zijn of haar visie. Het fundament van die visie is alleen heel erg wankel.

Waar vind je dan gezonde voeding?

Dus, wat is gezonde voeding? Gelukkig is er veel bekend, na intensief wetenschappelijk onderzoek, over de effecten van gezonde voeding. Aan de universiteiten van Harvard, Oxford en Colorado waar grote namen aan verbonden zijn, zoals Walter Willett en vele anderen. Zo is inmiddels al jaren bekend dat bepaalde vetten gezond voor je zijn. Dit zijn de onverzadigde vetten, uit vis, noten en zaden. Verzadigde vetten kun je ook gerust eten, alleen niet teveel. Je vindt ze vooral in vlees. Hiervan is wit vlees gezonder dan rood vlees, van rund en varkens. Ook kun je beter volkoren brood en zelfs liever spelt en zuurdesem brood eten, dan wit brood. Dit heeft weer te maken met het type koolhydraten. Enkelvoudige koolhydraten kun je beter mijden, deze zitten in wit brood, witte rijs en pasta. Complexe koolhydraten vind je in volkoren producten, peulvruchten en knolgewassen.

Wil je meer weten over Gezonde Voeding, download dan het e-boek Gezonde Voeding, door op de afbeelding hierboven te drukken. Wil je liever een hardcopy, bestel het boek dan bij bol.com