Stimuleren suikers de veroudering?
Suiker stimuleert de veroudering en vormt een belangrijke bron van overgewicht en vele chronische aandoeningen. De gemiddelde Nederlander eet ongeveer 32 kilo suiker per jaar. Dat is veel te veel en zeer ongezond. De meeste suikers eet je onbewust, ze zijn verstopt in bewerkte voeding, zoals pizzabodems, witte pasta, witte rijst en ontbijtkoek. Suiker kent veel meer negatieve gevolgen voor je gezondheid als vetten. Vetten zijn een aantal decennia niet zo populair geweest. Er werd gedacht dat er een relatie bestond tussen het eten van vetten en het ontwikkelen van overgewicht en chronische aandoeningen als hart- en vaatziekten, kanker, diabetes 2 en een hoog cholesterolgehalte.
Derhalve is het aandeel vet, in het voedingsaanbod verminderd in de afgelopen 30 jaar en is het aandeel van suiker juist gestegen. Je kent de light varianten van frisdrank, chips en pindakaas wel. Of de claim “0% vet”. Check voor de aardigheid eens het etiket van een dergelijk product en probeer eens te achterhalen hoeveel suiker er is toegevoegd. Je zult schrikken. Paradoxaal genoeg, kent vet kent helemaal geen relatie met al die chronische aandoeningen. Suiker is juist debet aan vele gezondheidsproblemen.
Gezonde vetten
Vet heeft dus een negatieve connotatie en dat is niet geheel terecht. Gezonde vetten zijn onverzadigde vetten zoals omega 3. Je vindt deze vetten onder andere in vis, avocado, zaden, noten en olijfolie. Vet komt ook voor in vlees als verzadigde vetten, als omega 9 en omega 6. Je hebt al deze vetten nodig, maar het gaat om de juiste verhoudingen. Daar gaat het vaak mis. Wanneer je bijvoorbeeld teveel omega 6 vetten binnen krijgt, doordat je teveel margarine, zaden, noten en plantaardige oliën eet, dan kunnen deze omega 6 vetten voor ontstekingen zorgen. Hierdoor kunnen onder andere hart en vaatziekten ontstaan. Ook de verzadigde vetten van vlees worden vaak als ongezond bestempeld. Ook dit is niet geheel terecht. In vlees vind je cholesterol en cholesterol heb je nodig. Cholesterol is een bouwsteen voor je lichaamscellen en je hormonen. Zonder cholesterol zou je niet overleven. Ok, het is ongezond om elke dag een biefstuk te eten van 300 gram. Maar zo is het met alles. Het is ook niet gezond om elke dag zalm te eten, of salade.
Variatie in je voedingspatroon is daarom noodzakelijk. Door een gevarieerd voedingspatroon krijg je de voedingsstoffen die je gister niet binnen hebt gekregen, vandaag binnen. De voedingsstoffen die je vandaag niet binnen krijgt, krijg je morgen binnen. Wist je dat er, ondanks de jarenlange campagne tegen verzadigde vetten, geen relatie bestaat tussen hart- en vaatziekten en het eten van verzadigde vetten? Veel mensen denken dat door het eten van vlees je cholesterolniveau stijgt en het risico op overgewicht, hart- en vaatziekten wordt vergroot. Dit relatie bestaat dus niet. Suiker kent die relatie juist wel.
Ongezonde vetten
Er zijn natuurlijk ook ongezonde vetten. Transvetten zijn erg ongezond voor je, evenals geoxideerde vetten. Transvetten ontstaan door een industriële bewerking van vloeibare onverzadigde plantaardige vetten tot geharde vetten. Je vindt transvetten in margarine, koeken, taarten, snacks en tal van andere bewerkte voedingsmiddelen. Dus, in tegenstelling wat het Voedingscentrum beweert, kun je beter roomboter eten, in plaats van margarine. Margarine bevat transvetten en roomboter niet. Natuurlijk is roomboter ook niet de meest gezonde keuze, maar het is gezonder dan margarine. Wat is de ongezonde werking van transvetten dan? Transvetten laten je slechte LDL cholesterol sterk stijgen en je goede HDL cholesterol dalen. Dit wordt wel in verband gebracht met hart- en vaatziekten. Olijfolie doet precies het omgekeerde, waardoor de cholesterolbalans herstelt wordt.
Geoxideerde vetten ontstaan in je eigen keuken. Wanneer zuurstof in aanraking komt met omega 6 en omega 3 vetten. Ook kun je de olie, waarin je bakt, te heet laten worden. Hierdoor gaan de gezonde eigenschappen van de plantaardige olie verloren en ontstaan kankerverwekkende en ontstekingsbevorderende stoffen in de olie. Hierdoor ontstaan AGE’s. In de volgende alinea lees je daar meer over. Er wordt tegenwoordig steeds meer geadviseerd om weer in de roomboter, of kokosvet te bakken in plaats van olijfolie en vloeibare bakolieën.
Bakken, suikers en AGE’s
Nu een klein stukje scheikunde. Doordat er teveel suiker in het westerse eten is verwerkt en je tevens relatief veel eiwitten binnen krijgt, kunnen de eiwit- en suikermoleculen met elkaar verstrengeld raken. Hierdoor ontstaat schadelijke stoffen die Advanced Glycation Endproducts (AGE’s) genoemd. AGE’s wordt in verband gebracht met vele aandoeningen, zoals kanker en het stimuleert je verouderingsproces. Vandaar dat de naam AGE’s, wel toepasselijk is. Die AGE’s kunnen ook ontstaan bij het bakken van je vlees of het bakken van brood. Het krokante korstje, door velen geliefd, is dus eigenlijk helemaal niet zo gezond. De meeste AGE’s krijg je binnen via chips, patat, gebakken aardappels, gebakken vlees, geblancheerde groente, gekarameliseerd fruit, maar ook via brood (de korst), koffie (gebrand) en noten (ook vaak gebrand).
Hoe schadelijk de AGE’s zijn voor je gezondheid is nog niet goed onderzocht. Het is echter wel raadzaam om voorzichtigheid te betrachten tijdens het koken. Je zult natuurlijk geen vervelende ziekte krijgen wanneer je een keer gegrild vlees eet, of een gekarameliseerd nagerecht. Maar het kan geen kwaad om je eten eens te stomen. De suikers die je eet kunnen met alle lichaamscellen in aanraking komen. De meeste lichaamscellen bevatten namelijk eiwitten. Wat kunnen de gevolgen zijn van AGE’s?
- Je lichaamscellen verouderen sneller, dus je huid gaat er ouder uitzien, maar ook je organen takelen in rap tempo af.
- Je zenuwstelsel kan verslechteren, waardoor je bijvoorbeeld de risico’s op Alzheimer verhoogt.
- Je vergroot de kans op maculaire degeneratie, wat een mooi woord is voor staar.
- Je kunt allerlei huidproblemen krijgen, waarvan het snel verouderen van je huid er 1 van is.
- Omdat suiker veel mineralen onttrekt uit onder ander je botten, kunnen je botten broos worden.
- Je kunt gewrichtsklachten krijgen, of ontstekingen aan je gewrichten.
- Je vergroot de kans op aderverkalking , trombose en verslechterde doorbloeding.
- Je vergroot de kans op hartziekten.
- Je vergroot de kans op het ontstaan van kanker.
Hoe los je het op?
In het e-boek Gezonde Voeding kun je meer lezen over suiker en over vele andere vormen van gezonde voeding. Je vindt in Gezonde Voeding onder andere een lijst van vele gezonde voedingsmiddelen en super gezonde kruiden. Bij bol.com kun je Gezonde Voeding als paperback kopen. Hieronder geef ik je een paar gemakkelijke tips waardoor je het aantal AGE’s kunt beperken.
- Vermijd bewerkte voedingsmiddelen. Daar zit veel suiker in verborgen. Check de etiketten maar eens.
- Eet complexe koolhydraten. Deze vind je in zilvervliesrijst, peulvruchten, quinoa, amaranth
- Vermijd zoveel mogelijk de enkelvoudige koolhydraten. Dit zijn suikerbommen. Je vindt ze in de meeste bewerkte voedingsmiddelen zoals koek, frisdranken, vruchtensappen uit pak, taart, candy bars, ontbijtkoek en bewerkte ontbijtgranen.
- Eet voldoende onverzadigde vetten.
- Eet meer rauwe voeding, door het niet te koken en als je het wel verhit, laat je groente dan niet doorkoken.