Hoe voorkom je een vitaminetekort?
Veel mensen hebben, al dan niet onbewust, een vitaminetekort. Een vitaminetekort ontstaat indien je een periode lang te weinig vitaminen binnen krijgt. Dat klinkt logisch en de meeste mensen weten dat ook. Maar wanneer de meeste mensen dit weten, waarom kan een vitaminetekort dan toch ontstaan? Deze blog gaat over hoe je een vitaminetekort kunt voorkomen en hoe je het kunt opmerken.
Hoe ontstaat een vitaminetekort en hoe merk je het op?
Een vitaminetekort kan simpelweg ontstaan doordat je ongezond eet. De gemiddelde Nederlander eet te weinig groente, fruit, vis en andere gezonde voedingsmiddelen (1). Aan de andere kant kun je ook stellen dat de consumptie van fast en junk food bijdraagt aan het ontstaan van een vitaminetekort en dat we teveel bewerkte voeding eten. Dergelijke producten bevatten vaak veel e-nummers, zout en suiker.
Het eten van dergelijk producten draagt niet altijd even goed bij aan je gezondheid. Dit komt omdat je lichaam – naast vitaminen – ook mineralen nodig heeft om bijvoorbeeld het toegevoegde zout en de toegevoegde suikers uit dergelijke producten te verwerken. Die mineralen krijg je amper binnen, door dergelijke producten, dus onttrekt je lichaam die mineralen aan je botten en uit andere delen van je lichaam.
Je zult begrijpen dat er daardoor eveneens tekorten ontstaan. Maar goed we hebben het hier over vitaminen, dus laten we het daarbij houden. Wellicht is het nu een idee om eens te zien wat de symptomen zijn van een vitaminetekort.
Symptomen van een vitaminetekort
Als je een vitaminetekort heb dan kun je dat merken aan verschillende zaken waaronder slapeloosheid, lusteloosheid, slechte concentratie en vermoeidheid (2). Na verloop van tijd kan zelfs serieuze gezondheidsschade ontstaan als gevolg van een vitaminetekort.
Ik heb een lijst voor je samengesteld van de verschillende vitamines. In die lijst lees je de verschillende vitamines af en waar ze een positieve uitwerking op hebben. Ook zie je wat de symptomen kunnen zijn van een vitaminetekort en in welke voedingsmiddelen ze zitten.
Nog even een notitie bij het vitamine B-complex. Vroeger ging men ervan uit dat er 22 vitamines in het B-complex zaten. Dit bleek een beetje anders te zitten en derhalve zijn er verschillende nummers weggehaald bij het vitamine B-complex en toegevoegd bij andere stoffen. Vandaar dat de nummering een beetje vreemd loop.
Vitamine | Positieve werking op | Symptomen bij tekort | Waar zit het in? |
A | Zichtvermogen | Nachtblindheid | Groente (wortelen) en fruit |
Weerstand | Dof haar | Vlees (lever) en vis | |
Huid | Acne | Boter | |
B1 | Verminden darmklachten | Geïrriteerdheid | Varkensvlees |
Energie | Concentratieproblemen | Graanproducten | |
Hart | Depressie | ||
Zenuwstelsel | Geheugenverlies | ||
B2 | Schildklier | Ontstoken mondhoeken | Zuivel |
Genezing van wondjes | Vermoeidheid | Groente en fruit | |
Zenuwstelsel | Dementie | Vlees | |
Energiehuishouding | Graanproducten | ||
Spijsvertering | |||
B3 | Bloedsomloop | Uitslag | Vlees en gevogelte |
Zenuwstelsel | Ontstekingen | Graanproducten | |
Gezonde huid | Vermoeidheid | Zaden | |
Bloedsomloop | Noten en zaden | ||
B5 | Spijsvertering | Allen bij ondervoeding | Vlees, vis |
Energiehuishouding | Eieren | ||
Hormoonstelsel | Groente en fruit | ||
Zenuwstelsel | Aardappel | ||
B6 | Weerstand | Ontstekingen (tong en huid) | Vlees |
Spijsvertering | Verwardheid | Eieren | |
Vorming rode bloedcellen | Depressie | Vis | |
Energievoorziening | Vermoeidheid | Groente en fruit | |
Zenuwstelsel | Peulvruchten | ||
B8 | Energievoorziening | Bloedarmoede | Eieren |
Gezonde huid | Depressie | Melk | |
Haar | Huidafwijkingen | Soja | |
Zenuwstelsel | Ontstekingen (tong) | Pinda’s | |
Spijsvertering | Minder eetlust | Noten | |
B11 | Zenuwstelsel | Bloedarmoede | Groente en fruit |
Immuunsysteem | Vermoeidheid | Volkoren producten | |
Vorming bloedcellen | Open ruggetje (baby’s) | ||
Vorming DNA | Vermindering opname voedingsstoffen | ||
B12 | Immuunsysteem | Bloedarmoede | Dierlijke voeding: vlees en vis |
Energie | Vermoeidheid | ||
Hartaandoeningen | Verminderde eetlust | ||
Vorming rode bloedcellen | Schade aan zenuwen | ||
Zenuwstelsel | |||
Bèta-caroteen | Weerstand | Je lichaam zet Bèta-caroteen om in | Donkere bladgroenten |
Zichtvermogen | vitamine A | Koolsoorten | |
Tanden | Fruit | ||
Huid | Groente | ||
C | Weerstand | Verminderde weerstand | Fruit (sinaasappel, kiwi) |
Botten, tanden, huid | Minder goede wondgenezing | Aardappel | |
Bloedvaten | Verminderde opbouw bindweefsel | ||
Zenuwstelsel | Bloedend tandvlees | ||
Energievoorziening | |||
D | Botten, tanden en huid | Botontkalking | Zonlicht |
Calcium opname | Spierkrampen en -zwakte | Dierlijke voeding: vlees en vis | |
Weerstand | Verminderde opbouw botten | ||
E | Vorming rode bloedcellen | Komt bijna niet voor | Zaden en noten |
In stand houden weefsel | Groente en fruit | ||
Cholesterol | Granen | ||
K | Bloedstolling | Vertraagde bloedstolling | Groene bladgroenten |
Vorming botweefsel | Plantaardige oliën | ||
Kraakbeen | Fruit | ||
Zuivel en eieren | |||
Voor een deel door bacteriën | |||
uit dikke darm aangemaakt |
Vitamine B12 verdient extra aandacht, want veel mensen hebben – zonder het te weten – een tekort van deze vitamine. In het artikel over vitamine B12 kun je lezen hoe je dat voorkomt.
De bovenstaande lijst bevat niet alle symptomen die horen bij een vitaminetekort en onder het kopje ‘Waar zit het in?’ heb ik volstaan met hoofdcategorieën (bijvoorbeeld ‘Groente’ en ‘Vlees’). Als bronnen heb ik (3) en (4) gebruikt en heb ik natuurlijk weer even naar de landingspagina ‘Vitaminen’ gekeken van deze website :-).
Wat kun je doen?
Nou, ik vermoed dat het belang van het voorkomen van een vitaminetekort wel aardig onderstreept is. Aan de andere kant verminderen vitaminen de kans op hartziekten, depressies, geheugenverlies en ze dragen bij aan het voorkomen van diabetes, kanker en andere chronische aandoeningen.
Nu eens kijken hoe je het kunt voorkomen. Met andere worden: ‘Wat kun je doen’? Tips om een vitaminetekort te voorkomen:
1. Eet dagelijks groente en fruit.
Probeer dagelijks meer groente en fruit te eten. Je kunt bijvoorbeeld een groente per dag extra eten, bij je avondmaal, waarbij je het aandeel koolhydraten (aardappelen, rijst, pasta) vermindert.
2. Probeer stress zoveel mogelijk te vermijden
Iedereen bouwt dagelijks een portie stress op. Daar kom je vaak niet onder uit. Het is dan van belang dat portie stress dagelijks te ontladen. Gooi het eruit!
3. Matig met alcohol
Een glaasje rode wijn per dag kan niet veel kwaad, maar teveel alcohol heeft allerlei nare gevolgen. Veel mensen die overmatig alcohol drinken ontwikkelen – vaak ongemerkt – allerlei kwalen. Geniet ervan, maar wel met mate.
4. Stoppen met roken
Als je rookt, dan kun je baat hebben bij extra vitamine C. Door het roken ontstaat een tekort aan deze belangrijke vitamine. Maar goed, waarom overweeg je niet te stoppen – als je nog rookt?
5. Koop zoveel mogelijk verse producten
Verse groenten en vers fruit kan vaak meer vitaminen bevatten als verwerkte groenten en fruit. Koop zoveel mogelijk vers (en biologisch).
6. Beperk het aandeel bewerkte voedingsmiddelen
Bewerkte voedingsmiddelen zijn voedingsproducten zoals diepvriespizza’s, kaasbroodjes en muesli repen. Ze bevatten vaak veel toegevoegde suikers, zout en e-nummers. Ook bevatten ze vaak veel calorieën en verzadigen ze niet erg, waardoor je er meer van eet.
Ik hoop dat je weer wat inspiratie hebt opgedaan en dat deze blog bijdraagt in je keuzes om gezond te eten. Als je verder wilt lezen over het voorkomen van een vitaminetekort lees dan deze pagina over vitaminen eens.
Voorkom een vitaminetekort door lekker te eten
Voeding bepaalt in belangrijke mate hoe je je voelt, hoe zwaar je bent en hoeveel energie je hebt.
Er bestaat een verband tussen onze westerse eetgewoontes en de trend in overgewicht, diabetes 2 en allerlei andere vervelende ziektes. In Gezonde Voeding lees je veel over de preventieve werking van voeding. Je doet er tal van nieuwe ideeën mee op.
Gezonde Voeding is ook als paperback verkrijgbaar. Nou, als je nog meer inspiratie wilt, klik dan op een van de links onder deze blog. Succes!!
Bronnen:
(1) http://www.nationaalkompas.nl/gezondheidsdeterminanten/leefstijl/voeding/hoeveel-mensen-voldoen-aan-de-richtlijnen-goede-voeding/
(2) http://www.gezondheidsplein.nl/dossiers/vitaminen/hoe-merk-je-dat-je-een-vitaminetekort-hebt/item43001
(3) http://www.vitamine-info.nl/alle-vitamines-en-mineralen-op-een-rij/
(4) De supplementen wijzer, Juglen Zwaan, ISBN978 907 98 726 95
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vitamine