Zoet bedrog? Betaalde suiker voor wetenschappelijk onderzoek?

Iedereen houdt van zoet en mede daarom stoppen voedingsproducten hun producten vol met zoet. Zoet eten verkoopt lekker. Zoet eten is bijna niet te weerstaan want je hebt een aangeboren voorkeur voor de smaak van zoet. Dit heeft met onze evolutie te maken. Destijds hielp de zoete smaak van voeding onze voorouders om te overleven. Maar tegenwoordig heeft al dat zoet een boel narigheid. Zoet is big business en suiker levert al dat zoet. Al jarenlang stijgt de consumptie per hoofd van de bevolking. Inmiddels krijgt de gemiddelde Nederlander meer dan 40 kilo op jaarbasis binnen. Parallel aan de suikerconsumptie neemt het gemiddelde lichaamsgewicht toe. Maar goed, betaalde die suikerproducenten wetenschappers om positief over hun producten te spreken?

Zoet bedrog?

Onlangs ontplofte de media bijna over het mogelijke feit dat drie Harvard professoren zich in de jaren ’50 en ’60 hadden laten omkopen om positief over suiker te spreken en te schrijven.Hiervoor bleken harde bewijzen die gepubliceerd werden in het prestigieuze wetenschappelijke vakblad JAMA.

Uit bewijzen bleek dat de betreffende Harvard professoren onderzoeken haddenuitgevoerd die gefinancierd werden door suikerbedrijven. Nou, je kan aan je klompen aanvoelen dat degene die betaalt, ook bepaalt. Je bijt toch niet uit de hand waaruit je eet?

Zoet, roken en geld

In het kort kwam het erop neer dat de professoren suiker voorzagen van een wetenschappelijk etiket, dat het gebruik ervan vergoelijkte. Zoet was dus goed. Herkennen we hier eenzelfde patroon in als bij het ‘wetenschappelijke’ onderzoek naar de gevolgen van roken een aantal decennia geleden?

Roken

Destijds vertelden artsen ook dat roken ‘best wel kon’. En tegenwoordig zijn er ook geleerden die vrolijk melden dat aspartaam ‘best wel kan’. Aspartaam is een zoetstof die zoeter is dan suiker en mogelijk kankerverwekkend is.

Wat kan je eigenlijk met die wetenschappelijke onderzoeken? Worden we al jarenlang voor de gek gehouden? Zijn er bedrijven of mensen zo machtig dat ze hun producten – kost wat het kost – door de strot kunnen duwen, zodat zij er veel aan kunnen verdienen? Zomaar een paar vragen die bij mij opkomen. In het verleden is er meer gedoe geweest rond suiker.

McGovern rapport

In de jaren ’70 van de vorige eeuw kreeg de Amerikaanse senator George McGovern de opdracht om nieuwe voedingsrichtlijnen te definiëren voor de steeds ongezonder wordende Amerikaanse bevolking. McGovern schreef in zijn rapport onder andere dat:

1. De consumptie van complexe koolhydraten (groente en fruit) gestimuleerd diende te worden.
2. De consumptie van geraffineerde en verwerkte suikers verminderd diende te worden

Nou, dat was tegen het zere been van de suikerproducenten. Hoe ze het voor elkaar hebben gekregen is niet helemaal duidelijk, maar de teksten over zoet, zoetstoffen en suiker in het rapport McGovern werden aangepast. Dit gaf de voedingsindustrie een vrije doortocht om zoet in talloze (bewerkte) voedingsmiddelen te stoppen.

Helaas zijn die suikerrijke voedingsmiddelen momenteel volop verkrijgbaar. Check eens het etiket van een willekeurig verpakt voedingsproduct dat je koopt. Suiker – of een zoetstof – zit tegenwoordig in bijna alle bewerkte voedingsmiddelen. Denk hierbij aan frisdrank, vruchtenyoghurt, kinderdrankjes, ontbijtkoek, kinderkoeken, chips, ketchup, cruesli, cornflakes, hamburgerbroodjes, hotdogs, soepen, sauzen, dressings, vetvrije producten en worsten.

En verder?

Inmiddels is er overigens ook weer ander nieuws dat die Harvard onderzoekers een soort van vrij pleit. Maar ik kan niet zeggen dat de rook is verdwenen rond het onderwerp suiker. Het zal een kwestie van tijd zijn voordat alle informatie naar buiten komt.

Het punt hiervan is dat er generaties zijn opgegroeid met een voorkeur voor de smaak van zoet. Hoeveel kinderen krijgen bijvoorbeeld aardbeien met suiker, jam, hagelslag, cornflakes en kindertoetjes? Het is echt niet gemakkelijk om de smaak van zoet te vervangen voor iets dat minder zoet is.

Een smaak is niet gemakkelijk te veranderen en dat geldt ook voor een overtuiging. Zo zijn er nog steeds mensen die denken dat vet per definitie slecht is voor je. Hoewel er veel bewijs is die de vet-is-slecht hypothese van Ancel Keys onderuit haalt, zien veel mensen vet nog steeds als iets kwaads.

Nog zoiets; Vet is slecht?

Hoe zat het ook al weer met de vet-is-slecht hypothese? De Amerikaanse onderzoeker Ancel Keys deed in de jaren ’50 onderzoek naar de relatie tussen het eten van verzadigde vetten, cholesterol en hart- en vaatziekten (wat gebeurde er toch met onderzoeken in die tijd?).

Hoewel zijn bewijs flinterdun was, stelde hij dat vet ongezond was en dat cholesterol schadelijk was voor je gezondheid. Inmiddels is duidelijk dat lang niet alle verzadigde vetten ongezond zijn en dat de vetten in je voeding je cholesterolniveau amper tot niet beïnvloedt.

Hoe Keys het voor elkaar heeft gekregen is mij onduidelijk, maar in de jaren ’80 werd vet tot vijand van het lichaam verklaard en werd cholesterol werd een schurk.

Aan de andere kant van dit cholesterolspectrum vinden we de Deense onderzoeker Dr. Uffe Ravnskov. Hij denkt heel anders over cholesterol. In de ruim twintig jaren van onafhankelijk en zelf gefinancierd onderzoek naar cholesterol maakt hij – simpel gezegd – gehakt van de bevindingen van Keys.

Ravnskov stelt bijvoorbeeld dat de inname van vetten je cholesterolniveau amper laat stijgen, omdat cholesterol een lichaamseigen stof is. Je lichaam reguleert de productie ervan dus zelf. De productie stijgt, indien er ontstekingen in je lichaam zijn en cholesterol lost die ontstekingen op.

Weet je trouwens wat een belangrijke veroorzaker van ontstekingen in je hartvaten kan zijn? Suiker. Door suiker ontstaan ontstekingen in je aderen en daarom maakt je lichaam cholesterol aan om die ontstekingen op te lossen. Niet vet dus, maar suiker zorgt dus voor een hoger cholesterolniveau. Hoe bizar!

Tot slot

Waarom zouden wij hier eigenlijk verbaasd over zijn? Het lijkt erop dat we decennia lang, collectief woorden voorgelogen door voedingsbedrijven die geld betalen aan kennisinstituten en/of de personen die daaraan zijn verbonden. Vervolgens wordt alle zoetigheid op een dusdanige manier op de markt gebracht, dat talloze mensen in de verleiding komen om die meuk te kopen.

Een klein groepje lijkt hier enorm van te profiteren. Ze verdienen miljarden euro’s. Echter een hele grote groep betaalt de echte rekening. Die echte rekening bestaat niet uit de miljarden euro’s die wij betalen voor de producten. Nee, de echte rekening is vele malen hoger. Die rekening is je gezondheid.

Overgewicht, osteoporose, suikerverslaving, diabetes 2 en de afgezette ledematen vanwege de suikerziekte zijn voorbeelden van die rekening die de gewone mensen betalen.

Doe jezelf een groot plezier en doe die grote bedrijven pijn op de plek waar ze pijn kunnen voelen. Als jij hun producten niet meer koopt (en vele anderen doen dat ook niet) dan raak je dergelijke bedrijven in hun kern. Hun geld raakt op. Koop zoveel mogelijk volwaardige voeding en laat verpakte voeding liggen.

Raak ze in hun portemonnee en beloon de bedrijven die het wel goed doen. Het kost je amper meer geld en het levert je enorme winsten op.

Verbreed je ook je kennis over voeding en lees over voeding. Lees bijvoorbeeld de boeken van Michael Moss, Michael Pollan, Walter Willett en van Daan de Wit (deze site). Of één van deze twee e-boeken: Gezonde Voeding en Metabolisme Boosten.

Zo, dat was best lekker; even spuien….

Vergeet je niet aan te melden voor de maandelijkse nieuwsbrief. Het is gratis en je ontvangt vele gezonde tips en inzichten.

Bronnen:
1. http://www.foodlog.nl/artikel/suikerindustrie-betaalde-wetenschappers-om-vet-zwart-te-maken/
2. http://www.nytimes.com/2016/09/13/well/eat/how-the-sugar-industry-shifted-blame-to-fat.html
3. http://well.blogs.nytimes.com/2015/08/09/coca-cola-funds-scientists-who-shift-blame-for-obesity-away-from-bad-diets/
4. http://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=2548255
5. https://www.drmcdougall.com/misc/2012nl/oct/mcgovern.htm
6. https://healthimpactnews.com/2014/time-magazine-we-were-wrong-about-saturated-fats/
7. http://www.ravnskov.nu/cholesterol/
8. http://time.com/96626/6-facts-about-saturated-fat-that-will-astound-you/
9. http://www.forbes.com/sites/alicegwalton/2012/08/30/how-much-sugar-are-americans-eating-infographic/#3b73255a1f71

Help anderen ook gezond te worden en deel dit artikel.