Simpele boodschap: voorkom welvaartsziekten. En wel hierom.

Welvaartsziekten zijn verantwoordelijk voor ongeveer 60% van alle sterfgevallen in Nederland. Dit gaat dus over vreselijk veel mensen. En een heleboel mensen zouden langer kunnen leven, indien zij die welvaartsziekten hadden kunnen beteugelen. Welvaartsziekten zijn niet overdraagbare ziekten, zoals infectie- en bacteriële ziektes. Onder welvaartsziekten vallen onder andere de Grote 4 aandoeningen; kanker, diabetes 2, hart- en vaatziekten en overgewicht (obesitas). Even wat getallen; jaarlijks sterven er ongeveer 140.000 Nederlanders en bijna twee derde daarvan komt te overlijden als gevolg van welvaartsziekten. Hoewel de kranten meestal vol staan over het aantal mensen die overlijden als gevolg van ongelukken, natuurrampen en gewapende conflicten, staat het aantal doden door dergelijke oorzaken totaal niet in verhouding tot het aantal doden die welvaartsziekten veroorzaken. Hoog tijd dus om eens dieper te kijken naar welvaartsziekten en vooral hoe je ze kan voorkomen. 

Wat zijn welvaartsziekten?

Welvaartsziekten staan bekend als ziekten en aandoeningen die mensen krijgen als gevolg van een welvarende levensstijl. Vandaar de naam welvaartsziekten. We gaan straks evalueren of deze naam nog wel terecht is.

Bekende welvaartsziekten zijn kanker, diabetes 2, hart- en vaatziekten en overgewicht. Al deze welvaartsziekten staan vaak ook nog eens in relatie tot elkaar. Mensen met overgewicht bijvoorbeeld hebben ook een hogere kans op hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en diabetes 2.

Welvaartsziekten zijn niet besmettelijk, zij zijn niet overdraagbaar zoals ziekten als gevolg van bacteriën en virussen dit zijn. Ziekten zoals cholera, malaria en aids zijn overdraagbaar door een medium. Dit kan zijn; vervuild drinkwater, een mug en onveilige seks. Wanneer je naast iemand zit die suikerpatiënt is, dan kan je dus niet besmet raken.

Nog niet zo heel lang geleden stierven jaarlijks talloze mensen aan de gevolgen van besmettingsziekten en overdraagbare ziekten zoals cholera, malaria en wat dacht je van de pest. Deze ziekten zijn tegenwoordig gelukkig onder controle. Er bestaan vaccinatieprogramma’s en antibioticakuren.

Tegenwoordig zijn er meer mensen die overlijden als gevolg van welvaartsziekten dan aan besmetting- en infectieziekten.

Hoe ontstaan die welvaartsziekten eigenlijk? Ze ontstaan vaak door een ongezonde leefstijl en overgewicht. Klinkt best armoedig, toch?

Welvaartsziekten in perspectief (niet schrikken)

Jaarlijks overlijden er in Nederland ongeveer 140.000 mensen. Ongeveer 60% daarvan overlijdt als gevolg van welvaartsziekten. Wereldwijd is het aantal mensen dat jaarlijks overlijdt aan welvaartsziekten inmiddels opgeschaald tot mythische proporties.

Volgens de World Health Organisazation sterft het merendeel van de wereldbevolking door niet-overdraagbare ziektes (dus niet besmettelijke ziektes) zoals hart-en vaatziekten, kanker, diabetes 2. Welvaartsziekten zoals ernstig overgewicht en diabetes 2 zijn immers niet besmettelijk.

Om de bovenstaande informatie in een perspectief te plaatsen heb ik er het een en ander over uitgezocht:

1. Overlijden door ebola

Ebola is een gevreesde ziekte en is veelvuldig in de media geweest. Dagelijks sterven ongeveer 820 mensen aan de gevolgen van Ebola.

Voor de bestrijding van Ebola stuurde de Amerikaanse oud president Obama 3.000 soldaten naar de getroffen gebieden en sponsorden rijke ondernemers zoals Paul Allen (MicroSoft) en David Zuckenberg (Facebook) ruim € 100 miljoen.

Houdt die 820 doden per dag even in je gedachten.

2. Overlijden door malaria

Malaria eist zo’n 1.600 levens per dag. Dit is al fors minder dan vroeger en dat is wellicht mede te danken aan de Bill en Melinda Gates Foundation. Deze Foundation zet zich dagelijks in om wereldwijd malaria te bestrijden, door middel van vaccinatieprogramma’s.

Houdt deze 1.600 dagelijkse sterfgevallen ook even in je gedachten, voordat je punt 3 leest.

3. Overlijden door welvaartsziekten

Nou, schrik niet. Dagelijks overlijden er bijna 100.000 mensen wereldwijd aan de gevolgen van welvaartsziekten. Need I say more?

Ik was shocked toen ik dit voor het eerste hoorde.

Laatst las ik het boek How Not To Die, van de Amerikaanse MD. Michael Greger. Hij had uitgezocht dat in Amerika alleen al, jaarlijks meer mensen komen te overlijden als gevolg van hartziekten, dan het totaal aantal soldaten die om zijn gekomen in alle oorlogen die Amerika gevochten heeft, geteld vanaf de Tweede Wereld oorlog.

Dan heeft hij het nog niet eens over het aantal mensen dat jaarlijks sterft door de welvaartsziekten zoals diabetes 2 en diverse typen kanker.

We worden toch ouder?

Ja, klopt. We worden in het westen wel steeds ouder. Onze levensverwachting is behoorlijk gestegen. Daar is echter een statistische oorzaak in verwerkt. In Nederland ligt kindersterfte bijvoorbeeld veel lager dan in veel Afrikaanse landen.

Ook overlijden er in Nederland veel minder vrouwen als gevolg van complicaties bij de bevalling, of in de periode na de bevalling, dan in andere delen van de wereld.

Wanneer een kind in Afrika eenmaal 18 jaar oud is geworden, wat een hele prestatie is vanwege alle conflicten en infectieziekten, dan ligt de levensverwachting ongeveer even hoog als die van het westen.

Doordat de kindersterfte in Nederland heel laag ligt en de levensverwachting heel hoog, lijkt het er dus op dat wij – gemiddeld gezien – veel ouder worden dan menig mens uit ontwikkelingsgebieden.

Maar goed, laten we het niet over statistieken hebben, laten we het hebben over de oorzaken van die vervelende welvaartsziekten.

Oorzaken welvaartsziekten

Joyce Brown promoveerde als arts-onderzoeker aan de Universitair Medisch Centrum Utrecht en zij stelt het volgende:

“Het merendeel van de mensen in de wereld sterft momenteel aan chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. Deze ziekten, waar je je leven lang last van houdt, worden ook wel ‘welvaartsziekten’ genoemd. Naarmate een land meer ontwikkelt, komen ze meer voor.”

“Dat komt bijvoorbeeld doordat mensen ouder worden en er een bepaalde levensstijl op nahouden. In steden, waar inmiddels de helft van de wereldbevolking woont, doen mensen vaak zittend werk en is overal makkelijk eten verkrijgbaar. Dat is vaak ongezond, waardoor mensen meer vetten en suiker binnenkrijgen.” Zo stelt Brown.

Die ‘bepaalde levensstijl’ die ‘welvaartsziekten’ kan veroorzaken bevat onder andere de volgende ingrediënten: alcohol, tabak en ongezond eten.

• Alcohol: in Nederland blijken 400.000 alcoholverslaafden te zijn. Overmatige alcoholconsumptie wordt onder andere in verband gebracht met diverse vormen van kanker.
• Tabak: ruim 3.000.000 Nederlanders steekt regelmatig een sigaret op. Roken en bepaalde vormen van kanker zijn de laatste jaren sterk met elkaar in verband gebracht.
• Ongezond eten: bevat veel ongezonde (trans)vetten, te veel suiker, te veel zout en bevat meestal te veel calorieën en juist veel te weinig gezonde stoffen. Ongeveer 8.000.000 mensen zijn in Nederland te dik, zodat het risico op welvaartsziekten behoorlijk stijgt.

Welvaartsziekten door ongezond eten

Veel bewerkte voedingsmiddelen bestaan uit teveel ongezonde vetten, suiker, zout en ze bevatten teveel calorieën. Bewerkte voedingsmiddelen bevatten per calorie juist heel erg weinig voedings- en/of bouwstoffen zoals vitaminen, gezonde eiwitten, antioxidanten en vezels.

Sterk bewerkte voedingsmiddelen verzadigen niet genoeg. Ze kunnen je bloedsuikerspiegel sterk laten stijgen waardoor (later) honger gevoelens kunnen ontstaan, met als gevolg dat je weer en meer eet. De kans dat je dagelijks meer calorieën binnen krijgt dan dat je er verbruikt, is derhalve vrij groot, bij dergelijk eten.

Waar vind je die ongezonde producten?

Nou, dit is de vervelende boodschap. Je vindt ze eigenlijk overal.

Je vindt deze producten onder andere in de supermarkt. Ook bij de pomp, in stationsrestauraties, sportkantines en fast food restaurants.

Maagaandeel

Zo groeit het maagaandeel van supermarkten al jaren. Het maagaandeel, wat is dat? Ongeveer 50% van al het eten dat in Nederland verkocht wordt, komt uit de supermarkt. Dagelijks shoppen zo’n 4.000.000 landgenoten voor hun eten en andere huishoudelijke benodigdheden in de supermarkt.

In de supermarkt vind je natuurlijk ook gezond eten. Maar helaas draagt zo’n 80% van het assortiment niet bij aan je gezondheid. Meer weten over hoe je gezond eten uit de supermarkt haalt? Lees dan het e-boek Gezond In 10 Stappen eens. Na betaling kun je het direct van de site downloaden. Je hebt het dus direct in huis.

Het een leidt tot het ander

De ene welvaartsziekte kan de oorzaak zijn van een andere welvaartsziekte. Overgewicht is bijvoorbeeld een opmaat voor diabetes 2 en diabetes 2 zou weer in verband kunnen staan met het krijgen van hart- en vaatziekten. Daarnaast wordt bijna altijd medicatie voorgeschreven en die heeft vrijwel altijd bijwerkingen.

Zo beland je dus van de regen in de drup.

Het beste wat je kunt doen (in mijn ogen) is om welvaartsziekten te voorkomen. Dit doe je door ervoor te zorgen dat je niet te te zwaar wordt. Flink afvallen dus. Lees daarom het e-boek Eerste Hulp bij Verantwoord Afvallen eens.

En nu rijst de vraag, zijn welvaartsziekten eigenlijk wel welvaartsziekten?

Zijn welvaartsziekten eigenlijk wel welvaartsziekten?

Er bestaat een relatie tussen inkomen en de mate van overgewicht. In de lagere sociaal economische klasse komt meer overgewicht voor dan bij hogere klasse. Dit heeft met opleiding te maken en met geld. Goedkoop (en calorierijk) eten is namelijk meer beschikbaar in wijken waar de beurs wat kleiner is.

Toen ik in de periode rond het jaar 2007 hier de rapporten over las, kwam dit in eerste instantie redelijk statisch op mij over. Echter het gaat hier wel om miljoenen mensen in Nederland. Dit vind ik erg schokkend.

De balans is blijkbaar zo verdeeld dat mensen met een kleine beurs min of meer genoodzaakt zijn om ongezonde keuzes te maken. En die ongezonde keuzes kunnen dus leiden tot ‘welvaartsziekten’.

Wat kun je doen?

Nou, een hogere opleiding zou dus al helpen, als je naar de statistieken kijkt. Maar zo simpel ligt het natuurlijk niet. In de eerste plaats is het van belang dat je een gezond gewicht nastreeft. Een gezond gewicht is geen trucje, of een tijdelijke interventie, zoals bij de vele tijdelijke diëten wel gebeurt.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat oervoeding, ofwel paleo het risico op welvaartsziekten lijkt te verminderen. Hoe kan dat? Nou, dat is eigenlijk vrij simpel. Je lichaam is gemaakt voor oervoedsel. Je lichaam is niet gemaakt voor de sterk bewerkte voedingsmiddelen, die we de afgelopen 50 jaar zijn gaan eten.

Oervoeding bevat veel groenten, gezonde eiwitten, gezonde vetten, vitaminen, mineralen, vezels en juist heel weinig (geen) toegevoegde suiker, zout en andere additieven. Het bevat ook de juiste koolhydraten. Dus niet de koolhydraten uit frisdrank, wit brood, witte pasta en witte rijst.

De koolhydraten die je middels oervoeding binnen krijgt vind je voornamelijk in (groene) groenten en fruit.

Meer weten over gezond leven en heb je weinig tijd om alles goed uit te zoeken? Geen punt, heb ik voor je gedaan. Je leest het allemaal in het e-boek Gezond In 10 Stappen.

Een paar voordelen van oervoeding:

1. Je kunt eigenlijk eten zoveel als je wilt. Vanwege alle voeding- en bouwstoffen treedt verzadiging op, waardoor je niet meer hoeft te eten.
2. Gevoelens van honger blijven meestal uit. Heeft onder andere met je bloedsuikerspiegel te maken.
3. Afvallen, zodat welvaartsziekten minder kans bij je maken.
4. Je voelt je een stuk fitter. Echt waar!
5. Je slaapt zelfs beter.

 

Er zijn nog veel meer voordelen te noemen, zoals dit ook geldt voor gezonde voeding in het algemeen. Het is niet onverstandig om er wat meer over te weten te komen. Meer kennis leidt tot andere inzichten en dat kan leiden tot andere (gezondere) keuzes.

Meer weten?

Welvaartsziekten kwamen vroeger veelal voor bij mensen ouder dan 60 jaar. Tegenwoordig komen de welvaartsziekten – als gevolg van een ongezonde levensstijl – al voor bij kinderen en jong volwassenen.

Dit is toch niet de bedoeling? Start bij de basis, om vervelende welvaartsziekten te voorkomen en eet gezond. Het e-boek Gezond in 10 stappen helpt. Hoe meer je weet over gezond eten en leven, hoe betere keuzes jij kunt maken. En dat is de bedoeling, toch?

Ook wil ik je wijzen op het populaire e-boek Van Stress Naar Geluk. In dit e-boek ontdek je onder andere hoe piepkleine lichaamseigen stofjes (neurotransmitters) ervoor zorgen dat je mentale welvaartsziekten kan voorkomen. Met mentale welvaartsziekten bedoel ik depressies, Alzheimer, Parkinson en dementie.

Meer geluk, overdaad, dankbaarheid, liefde en vrijheid?

We streven er allemaal naar, helaas lopen de meeste landgenoten achter de feiten aan. Verreweg de meerderheid van de Nederlandse beroepsbevolking is niet tevreden met het werk wat ze doen.

“Had ik maar…”, “Kon ik maar…..” en “Waarom ik?” denken veel mensen. Ik heb nieuws voor je; jij bent een lot uit de loterij. Het enige wat je moet doen, is dat zelf erkennen en herkennen. Lees het e-boek Wat Je Denkt Ben Jezelf maar eens. Niet schrikken van de kracht die ervan uitgaat.

NLbewustvoedingsadvies

Wil jij ook gezonder leven, afvallen en (vooral) niet ziek worden als je ouder wordt? Als voedingsadviseur kan ik je daar prima bij helpen. Boek daarom ook een consult voor persoonlijk voedingsadvies.

Tijdens een online gesprek (Facetime/Skype) gaan we in op jouw persoonlijke situatie, zodat je alle tips en inzichten daadwerkelijk kunt uitvoeren. Ze passen immers in jouw dagelijkse routine.

Wanneer je de bestelling rond hebt gemaakt, dan neem ik binnen 24 uur contact met je op. Tot snel!

Wil je meer gezonde tips en inzichten ontvangen? Vergeet je dan niet aan te melden voor de maandelijkse update.

Bronnen:
1. https://www.hsph.harvard.edu/news/press-releases/majority-of-new-cases-of-diabetes-in-older-us-adults-could-be-prevented-by-following-modestly-healthier-lifestyles/
2. https://www.hsph.harvard.edu/news/press-releases/smoking-high-blood-pressure-overweight-preventable-causes-death-us/
3. https://www.hsph.harvard.edu/news/press-releases/low-sugar-beverages-sugary-drink-consumption-obesity-diabetes-epidemics/