Risico’s van cholesterol verlagende statines

Statines zijn cholesterol verlagende medicijnen en ze behoren tot de meest verkochte medicijnen wereld wijd. Statines zijn big business. Ze worden voorgeschreven aan mensen die een hoger cholesterol hebben. Maar is een hoger cholesterol een opmaat voor hart- en vaatziekten? Daarnaast bestaan er veel bijwerkingen die de kwaliteit van je leven best kunnen hinderen. Ook zijn er talloze onderzoeken gedaan naar de effecten van statines. Het vreemde hieraan is dat veel research, die de positieve effecten onderstrepen, wel gepubliceerd zijn en veel onderzoek die niet positief waren voor statines, genegeerd werden of zelfs helemaal niet gepubliceerd werden. 

Statines, een commercieel succes

Wereldwijd behoren cholesterol verlagende medicijnen – waaronder statines – tot de meest geslikte medicijnen en dat maakt ze een ware goudmijn voor de farmaceutische industrie. De totale verkopen in 2011 bedroegen rond de $ 35 miljard. Cholesterol verlagers – en met name de statines – zijn een behoorlijk commercieel succes.

 

Maar zijn statines ook een succes voor de gezondheid

 

en het welbevinden van de klanten? Zijn de mensen die statines slikken – en derhalve gediagnosticeerd zijn met hoge cholesterol waarden – er gezonder door geworden? Deze vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden.

Steeds vaker komen er negatieve verhalen over statines naar voren. Zo zouden de bijwerkingen niet mals zijn en zo zouden statines slechts in beperkte mate het risico van een fatale hartaanval kunnen voorkomen. Maar goed, waarom worden cholesterol verlagende medicijnen eigenlijk voorgeschreven?

Waarom worden ze voorgeschreven?

Cholesterol verlagende medicatie wordt voorgeschreven omdat er een hypothese bestaat die stelt dat verzadigde vetten het cholesterol zouden verhogen en een verhoogd cholesterol is een risicofactor voor hart- en vaatziekten. In dit opzicht zou vet eten dus hart- en vaatziekten veroorzaken.

Deze hypothese is inmiddels talloze malen onderuit gehaald door onder andere de Deense professor Uffe Ravenskov. Hij schreef het boek Feiten en fabels over cholesterol. Ravenskov kun je zien als iemand die tegen de gevestigde orde vecht. Hij bestrijdt de geldende hypothese (verzadigde vetten leiden tot een hoog cholesterol en dat vormt een risicofactor voor hart- en vaatziekten) al zo’n 20 jaar.

Wat is cholesterol?

Ravenskov heeft aangetoond dat er geen relatie bestaat tussen het eten van verzadigde vetten en het ontstaan van hart- en vaatziekten en hij geeft aan dat cholesterol een lichaamseigen stof is, die nodig is bij de opbouw van weefsel. Het meeste cholesterol maakt je lichaam zelf aan en indien je voeding teveel cholesterol (vetten) bevat, dan maakt je lichaam gewoon wat minder aan.

Ravenskov toonde ook aan dat het verlagen van cholesterol mensen agressief kan maken en zelfs suïcidaal. Je zou impotent kunnen worden van een laag cholesterol gehalte en zelfs een verhoogd risico lopen op het krijgen van kanker. Je zou, met een hoog cholesterol niveau, zelfs langer leven!

Waarom zou je het verlagen?

Uit de onderzoeken van Ravenskov komt naar voren dat volken die relatief veel vetten eten zoals de Zwitsers (Zwitserse kaas) en de Masaï (veel vlees en vette melk), geen extreem hoge niveaus hebben van cholesterol. En, belangrijker, dat hart- en vaatziekten daar heel weinig voorkomen.

Dus de vraag is dan; waarom zou je je cholesterol willen verlagen, indien een verlaagd cholesterol amper bijdraagt aan de kwaliteit van je leven en dat de statines die je zou slikken, juist heel veel negatieve bijwerkingen kennen?

Met hoeveel maanden, of jaren verleng je dan je leven als je statines slikt. Ravenskov stelt dat je, door het slikken van statines, de kans op een langer leven vergroot van 90% tot 92%, wanneer je 60 jaar oud bent en de 65 jaar hoopt te halen. Door het slikken van statines zou je dus 2% meer kans hebben om wat langer te leven, boven op de 90% die je al had, zonder de statines.

Vreemd

Ik denk dat je voor jezelf dient te bekijken of je statines wilt slikken of niet. Ik ben geen expert, maar ik kijk anders tegen dergelijke zaken aan. Zo vind ik het heel vreemd dat de supermarkten vol liggen met ongezonde producten die mensen afhankelijk, ziek, dik en zwak maakt. En als men dan eenmaal ziek is – welvaart en ouderdomsziekten komen steeds eerder voor – dan schrijft de dokter een medicijn voor.

Hierdoor lijkt het wel dat je eerst een goede klant bent van de levensmiddelenindustrie, die langzaam verandert in een goede klant van de farmaceutische industrie. Zo vind ik het ook vreemd dat allergieën, darmproblemen en aandoeningen als ADHD steeds vaker lijken voor te komen en dat die stijging hand in hand gaat met de toenemende consumptie van frisdranken, bewerkte voeding en junk food zoals chips en candy bars.

Zo vind ik het ook vreemd dat het kankerverwekkende aspartaam in bepaalde (light) frisdranken en producten verwerkt mag worden en dat de voormalig CEO van een farmaceutisch bedrijf, Donald Rumsfeld, tevens oud-minister van Defensie van de VS, ten tijde van de regeerperiode van George W. Bush, dit met een 15 jaar lange lobby voor elkaar heeft gekregen. Hij heeft voor deze prestatie in 1985 naar verluid $ 12 miljoen op zijn bankrekening mogen bijschrijven.

Belangen

Maar goed het gaat er niet om wat ik vreemd vind, maar om de relatie (of het ontbreken daarvan) tussen het verlagen van cholesterol en het slikken van statines zodat hart- en vaatziekten voorkomen worden. Het lijkt wel alsof er het commerciële belang groter is dan het belang voor de gezondheid.

En de commerciële belangen zijn groot. De wereldwijde omzet van voedingsmiddelenbedrijven die bewerkte voedingsmiddelen produceren schijnt rond de € 1.500 miljard te liggen en die van de farmaceutische industrie ligt rond de € 700 miljard op jaarbasis.

Bijwerkingen statines

De bijwerkingen van statines zijn niet mals. Volgens sommige bronnen bestaan er wel 300 verschillende bijwerkingen, variërend van het verslappen van je spieren en afbraak van spieren, een verstoorde spijsvertering, slapeloosheid, een algeheel gevoel van zwakte, psychische stoornissen, gewichtstoename en geheugenverlies, impotentie, misselijkheid, diabetes 2 en diverse typen van kanker.

Co-enzym Q10

Al die geheugenproblemen en spierklachten zouden dus veroorzaakt worden door het gebruik van statines. Statines blokkeren namelijk de aanmaak van een bepaalt stofje dat uiteindelijk cholesterol maakt en tevens het co-enzym Q10. Nou, dat de statines zorgen dragen voor minder cholesterol productie, dat mag dan duidelijk zijn. Maar het stokken van de productie van Q10 is niet erg gezond.

Q10 is namelijk betrokken bij tal van lichamelijke processen, waaronder de energieproductie van je lichaam. In elke lichaamscel zit een soort energiefabriekje (mitochondriën genaamd), waardoor je zenuwstelsel, je skelet en je spieren (dus ook je hartspier) kunnen functioneren. Een tekort van het co-enzym Q10 zorgt er dus voor dat je spieren, je zenuwstelsel en je skelet minder goed functioneren. Een tekort van Q10 kan zelfs leiden tot hartfalen.

Conclusie

De reden dat je statines voorgeschreven zou krijgen is dus dat je je cholesterol gehalte ermee verlaagt en daarmee hart- en vaatziekten zou kunnen voorkomen. Maar door onder andere het beperken van de productie van Q10, zou hartfalen dus ook kunnen ontstaan. Hoe paradoxaal.

Statines remmen wel ontstekingen, waardoor ze kunnen bijdragen aan het voorkomen van hart- en vaatziekten. Maar de relatie die cholesterol zou hebben met hart- en vaatziekten (en de reden dat statines worden voorgeschreven) blijkt omgeven door vele tegenstrijdigheden.

Je zou kunnen zeggen dat, door alle bijwerkingen die statines hebben, de voordelen niet opwegen tegen de nadelen. Maar goed, dat is verder aan jou om dat te beoordelen. Ik kan je alleen maar aanraden om veel over dit onderwerp en over gezondheid in het algemeen, te lezen. Ik ben van mening dat er heel veel keuzes worden gemaakt, door machtige mensen en industrieën, die niet bijdragen aan onze gezondheid, maar wel bijdragen aan de financiële positie van die mensen en industrieën.

Meer weten over gezonder eten?

Wil je meer weten over gezond eten? Download dan het e-boek Gezonde Voeding  en lees over de preventieve werking van voeding.

Gezonde Voeding is ook als paperback verkrijgbaar.

Bronnen:
The Telegraph. Statins: the drug firms’ goldmine 19 januari 2011
Feiten en fabels over cholesterol, dr. Uffe Ravenskov ISBN: 978 90 798 7230 5