Hoe weersta je de verleiding van eten?

Verleiding van etenMensen houden enorm van eten. We doen het niet alleen graag, we doen het vaak en met overmaat. We vinden het heerlijk om al die calorieën naar binnen te werken. Of het nu brood is, taart, chips, vlees, snacks, toetjes, appels, smoothies, chocola of biologische groenten zijn, het maakt eigenlijk niet uit. We eten alles wat op ons pad komt. Hoe komt dat toch? Waarom eten we zoveel, waarom kunnen we ons niet beheersen? Hier zijn 2 belangrijke oorzaken voor. In de eerste plaats is er een biologische reden. We eten om te overleven en die drive heeft ons millennia lang in leven gehouden. In de tweede plaats worden we overspoeld met eten. 

De biologische verleiding van eten

Wij hebben een voorliefde voor calorierijke voeding. Deze voorliefde is eeuwen lang geen probleem geweest. In de meeste eeuwen, voor de 20ste eeuw, werden tijden van voedseloverschotten altijd afgewisseld met tijden van schaarste. Het laagje vet dat werd gecreëerd tijdens de perioden van overschotten, compenseerde de perioden van voedseltekorten. Nog steeds hebben we het, vooral in economisch opzicht, over 7 vette en 7 magere jaren.

Overgewicht wat in de voorgaande eeuwen slechts een tijdelijk probleem, als het al als probleem werd gezien. In de middeleeuwen en de Gouden Eeuw werd overgewicht gezien als een statussymbool. Maar goed, die dikke buiken verdwenen weer, indien men letterlijk diende in te teren tijdens minder florissante tijden. Maar in de afgelopen 50 jaar zijn er eigenlijk geen voedingstekorten geweest, op het gebied van voeding.

Het zit in ons systeem verankerd dat we willen eten, wanneer we met voeding in aanraking komen. Dit heeft niets te maken met een zwakte. Dit heeft veel te maken met je brein en je overlevingsinstinct. Hoewel het natuurlijk een beetje moeilijk te verkopen is dat je die koek, uit de stationsrestauratie, echt nodig hebt om te overleven. Maar goed, je hersenen zijn nu eenmaal ingericht op het detecteren van voedsel. Vervolgens geven je hersenen signalen af die je spijsverteringssysteem in werking stelt.

Je spijsverteringsproces is een ingewikkeld systeem waarbij hormonen, organen en al je lichaamscellen bij betrokken zijn die honger- en verzadigingsgevoelens regelen. Wanneer je regelmatig eet, dus volgens een regelmatig patroon, dan maken je hersenen een hormoon aan waardoor je hongergevoelens opwekt. Hierdoor wil je gaan eten. Meestal gebeurt dit ook, maar soms niet. Soms sta je in de file, of is er iets gebeurd waardoor het tijdstip van je maaltijd wordt uitgesteld. Je hebt dit vast wel eens meegemaakt, je bent dan over je honger heen.

Wat is er dan gebeurd? Het antwoord hierop is vrij simpel; het hormoon, dat je honger aanwakkert, wordt niet meer afgegeven door je lichaam. Hierdoor stopt je trek. Hier is wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. De onderzoekers wilden vaststellen of honger ontstond in de maag, doordat deze leeg is, of dat je hersenen volgens een patroon signalen afgeven waardoor je gevoelens van honger krijgt. Het bleek dat de hersenen leidend waren in het creëren van hongergevoelens. Wanneer je maag nog redelijk vol is rond een uur of 18:00 uur, als gevolg van bijvoorbeeld een late lunch of een vette snack, en je nuttigt rond die tijd normaliter je avondeten, dan maken je hersenen dat hormoon dus aan, waardoor je toch weer trek krijgt.

Overal verkrijgbaar

Niet alleen zijn er geen tekorten geweest, voeding is ook nog eens overal verkrijgbaar en heeft tevens een behoorlijke transformatie ondergaan. Het overgrote merendeel van het voedsel dat wordt aangeboden in de supermarkt, stationsrestauratie, het pompstation, in sportkantines en noem maar op, bestaat uit bewerkte voedingsmiddelen. Bewerkte voedingsmiddelen bevatten bijna altijd teveel suiker, verzadigde vetten en zout. Extra calorieën dus. Je snapt dat die calorieën niet bijster positief bijdragen aan jouw gezondheid of aan je gewicht. Ze dragen vaak wel bij aan de omzet van de fabrikant.

Uit een onderzoek is ook gebleken dat onze porties, die we eten, significant zijn toegenomen. Er is ooit een bijzondere studie gedaan naar de porties die werden gegeten, zoals ze getoond worden op het schilderij van het Laatste Avondmaal en de porties van tegenwoordig¹. Het bleek dat de porties in de loop der eeuwen qua omvang met zo’n 70% waren toegenomen. Uit een andere studie, naar het gebruik van popcorn, tijdens een bioscoopfilm, bleek dat sinds de jaren ’50 het aantal calorieën met bijna de factor 10 waren gestegen van 172 calorieën (3 scheppen popcorn) naar 1.700 calorieën (21 scheppen popcorn met een extra lepel boter). Dit zelfde principe ging op voor hamburgers, muffins en ook voor frisdrank.

Hoe weersta je de verleiding van eten dan?

We eten dus meer, omdat het er is. Zo simpel is het eigenlijk. We eten dus niet alleen maar omdat we het lekker vinden, nee, het ligt veel eenvoudiger. Door het gebrek aan schaarse, of wel door de overvloed van eten, eten we veel meer dan we nodig hebben. Ok, maar hoe los je dat Gezonde Voedingdan op? Hoe weersta je de verleiding van eten? Het antwoord hierop is vrij simpel. Koop geen bewerkte voedingsmiddelen meer. Kies derhalve voor onbewerkte voedingsmiddelen, zoals pure groente, fruit, vezels en vermijd suikers. Suikers zitten verscholen in wit brood, witte rijst, witte pasta (enkelvoudige koolhydraten) en in de meeste bewerkte voedingsmiddelen (van koekjes, taartjes, bewerkte ontbijtgranen, ontbijtkoek, pakjes soep en saus, frisdrank tot ingeblikte groenten en fruit en nog veel meer). Een simpel antwoord, maar niet altijd gemakkelijk uit te voeren. Wanneer je meer wilt weten over de rol die voeding speelt op je gezondheid, dan heb ik een e-boek voor je geschreven, met de toepasselijke naam Gezonde Voeding. Deze is ook bij bol.com als paperback te koop.

 

 

¹Bron: “De grote voedsel verleiding”, van Denise de Ridder, ISBN 978 90 351 3634 2, op bladzijde 16

Matthijn Tromp Voeding en lifestyle coach

Voel jij je niet fit? Zit je kleding niet lekker? Voel jij je onzeker over je lichaam? Heb je weinig energie om leuke dingen te doen? Zonde! Dat kan echt anders. Ik kan en wil je graag helpen omdat ik oprecht geloof in de kracht van de juiste voeding en de juiste leefstijl. Ik ben gediplomeerd voedingscoach en ervaringsdeskundige. Alles wat ik weet deel ik met je (en de 100.000 andere maandelijkse bezoekers van deze website) in de artikelen die ik regelmatig post, via de e-boeken die ik in eigen beheer uitgeef en door persoonlijk voedingsadvies te geven via mijn online voedingsadviespraktijk NLbewustvoedingsadvies. Ik leef het zelf en het werkt echt!