Hoe kun je zo goed mogelijk met COPD omgaan?

COPD is een verzamelnaam voor vele longziekten. Hieronder vallen onder meer de chronische bronchitis en longemfyseem. Helaas is COPD een ongeneeslijke ziekte en heeft al kenmerk dat de patiënt ernstige benauwdheid ervaart. Dit komt doordat de longen eigenlijk altijd vol zitten met kleinen ontstekingen, die blijvende schade veroorzaken. Hierdoor krijgt een COPD patiënt dagelijks minder zuurstof binnen. Kenmerkend voor COPD is dat de men kortademig is, na een fysieke activiteit. Hoe kun je zo goed mogelijk omgaan met COPD en wat is de rol van beweging en voeding?

Feiten over COPD

COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Mensen die leiden aan COPD worden in hun dagelijks leven ernstig belemmerd. Doordat zij minder zuurstof binnenkrijgen, ondervinden zij last bij normale dagelijks activiteiten zoals aankleden, traplopen, fietsen of  hun werk doen. Het is voor gezonde mensen niet goed voor te stellen hoe het voelt om weinig lucht te hebben. Je kunt het ongeveer vergelijken met ademen door een rietje als je net de trap op bent gelopen.

Gevolgen

COPD  kan er goed voor zorgen dat je lichamelijke conditie sterk vermindert, waardoor COPD patiënten automatisch minder eten. Ze eten minder omdat eten energie kost. Dit kan leiden tot ongewenst gewichtsverlies en ondervoeding. Wanneer je tekort eet krijg je automatisch minder vitamines en mineralen binnen. In Nederland leiden ongeveer 500.000 mensen aan deze aandoening en wereldwijd zijn de gevolgen van COPD, doodsoorzaak nummer 4. Je kunt COPD krijgen door roken, meeroken, de luchtvervuiling, allerlei schadelijke stoffen, niet goed behandelde astma, het kan ook erfelijk zijn of dat de patiënt veel longontsteking heeft gehad.

Het nut van beweging bij COPD

Lichaamsbeweging is per definitie gezond voor je. Dankzij beweging verbetert je conditie en je kracht. Voor iemand met COPD kan dit erg handig zijn. Hoewel je van lichaamsbeweging, in eerste instantie wel kortademig kan worden. Maar goed, de voordelen van beweging zijn groter dan de nadelen. Door het verbeteren van je conditie en je spierkracht, wordt je minder snel kortademig, krijg je meer energie en zullen dagelijkse fysieke bezigheden, minder moeite kosten. Hierbij kun je denken aan boodschappen doen, traplopen en fietsen.

Hoe doe je dat?

Als je COPD hebt, zou het best mogelijk kunnen zijn dat je een beetje angstig bent om juist meer aan beweging te doen. Wat kun je daar tegen doen? Je kunt natuurlijk altijd een arts of een fysiotherapeut raadplegen en je zou een tijdje onder begeleiding kunnen bewegen. Maar je kunt het ook rustig opbouwen. Om voldoende effect te sorteren van lichaamsbeweging zul je dagelijks minimaal een half uur dienen te bewegen. Dit hoeft niet in een sportschool, je kunt de beweging zoeken in diverse vormen van matig intensieve beweging zoals fietsen, tuinieren, zwemmen, wandelen en huishoudelijke klussen.

Als je het niet gewend bent om dagelijks minimaal een half uur te bewegen, bouw dit dan rustig op. Je hoeft helemaal geen sportschoenen aan te trekken. Begin gewoon met een wandeling van 10 tot 15 minuten naar een winkel, of een school om bijvoorbeeld je kinderen op te halen. Voer het aantal minuten langzaam op, totdat je aan een half uur komt. Je kunt het beste een vorm van beweging kiezen die je leuk vindt. Een bewegingsvorm die je leuk vindt, zoals bijvoorbeeld zwemmen, wandelen of fietsen, doe je in de regel wat vaker. Houd je vorderingen bij een een schrift, een app of een Excel sheet. Dit motiveert enorm. Zelf gebruik ik de app van Runkeeper.

Het nut van gezonde voeding bij COPD

Voor iedereen is een gezond en gevarieerd voedingspatroon belangrijk. Hierdoor krijg je van alle voedingstoffen genoeg binnen. Hierbij kun je denken aan de broodnodige vitaminen, mineralen, complexe koolhydraten, eiwitten en onverzadigde vetten. Door COPD gebruikt het lichaam extra veel energie, omdat het steeds maar bezig is om de ontstekingen in de longen te bestrijden. Gewichtsverlies, of zelfs ondergewicht kan hier best een gevolg van zijn. Dit is niet best, want dat gewichtsverlies kan weer ten koste van je weerstand gaan.

Door het gewichtsverlies en de verminderde weerstand, hebben allerlei bacteriën en virussen meer kans om zich in je longen te nestelen, waardoor je lichaam nog harder aan het werk gaat. Een vicieuze cirkel. Ongeveer 25% van de mensen met COPD weegt te weinig. Het is geen oplossing om gewoonweg meer te gaan eten, om je gewicht te behouden. Lang niet alle calorieën worden aangewend in de strijd tegen COPD. Simpelweg meer eten, zou inhouden dat je vetreserves toenemen. Dat is niet de bedoeling. Het gaat om de juiste voedingsstoffen, zoals genoemd in de voorlaatste alinea. Het e-boek Gezonde Voeding geeft je een uitgebreide beschrijving van gezond voedingsmiddelen.