Wat is jouw metabolische leeftijd?

Je metabolische leeftijd? Wat is dat, je metabolische leeftijd? Je hebt vast wel eens gehoord dat mensen ouder of jonger dan hun leeftijd in jaren kunnen zijn. Hier wordt hun metabolische leeftijd mee bedoeld. Je metabolische leeftijd geeft aan hoe oud je biologisch gezien bent. Ligt je metabolische leeftijd lager dan jouw werkelijke leeftijd in jaren, dan zit je goed. Is je metabolische leeftijd hoger, dan het aantal verjaardagen die je gevierd hebt, dan loop je bepaalde gezondheidsrisico’s. En dat wil je liever niet, toch? Dit artikel helpt om je metabolische leeftijd te leren kennen en te berekenen, zodat je weet of je risico loopt of niet.

Wat is je metabolische leeftijd?

Je metabolische leeftijd bereken je door het basaal metabolisme te vergelijken met mensen van je eigen leeftijd. Het basaal metabolisme is het minimale aantal calorieën dat je dagelijks nodig hebt. Dit wordt ook wel de ruststofwisseling genoemd.

Begint het je al te duizelen? Geen punt, hieronder leg ik alles aan je uit. We gaan eerst eens kijken naar wat het basaal metabolisme is.

Het basaal metabolisme

Tijdens de ruststofwisseling (het basaal metabolisme) werken je hart, je longen, het zenuwstelsel, de spijsvertering en al je organen natuurlijk gewoon door. Ook herstelt je lichaam stukjes van je huid en de spieren en ook groeien je nagels en je haren door.

Om al die processen gaande te houden heeft je lichaam energie nodig. Zo heeft je lichaam energie nodig om je lichaam op 37°C te houden en je hart te laten kloppen, om maar iets te noemen.

Het basaal metabolisme consumeert ongeveer 70% van alle calorieën die je dagelijks binnen krijgt. Hierbij geldt de volgende vuistregel:

• Basaal metabolisme voor mannen (70% van 2.500 calorieën) = 1.750 calorieën per dag.
• Basaal metabolisme voor vrouwen (70% van 2.000 calorieën ) = 1.400 calorieën per dag.

Al deze calorieën besteedt je lichaam aan tal van essentiële functies en processen. Denk hierbij aan het rondpompen van je bloed, het kloppen van je hart, de werking van je hersenen, het functioneren van je zenuwstelsel, het immuunsysteem, groei, herstel, het verteren van je eten en noem het maar op.

Minder eten?

Let wel; het is totaal niet handig – als je wilt afvallen – om minder dan dit aantal calorieën te eten. Hoewel veel diëten simpelweg wel uitgaan van het principe, minder calorieën erin = afvallen, blijkt dit op langere termijn totaal niet te werken. Deze methode werkt zelfs averechts. Je komt hoe dan ook weer aan, blijkt uit onderzoek.

Afvallen werkt heel anders en calorieën tellen heeft eigenlijk geen zin (bron). Niet veel mensen weten dit. Juist niet het aantal calorieën, maar het type calorieën bepaalt je lichaamsgewicht. Wil jij ook verantwoord afvallen? Lees dan het e-boek Eerste Hulp bij Verantwoord Afvallen eens.

 

Factoren die je metabolische leeftijd beïnvloeden

Voor iedereen is de ruststofwisseling, ofwel het basaal metabolisme, anders. Deze hangt onder andere af van de onderstaande factoren (bron):

• Geslacht; vrouwen beschikken procentueel gezien over meer vetweefsel dan mannen. Dit maakt de ruststofwisseling van vrouwen automatisch lager dan die van mannen.
• Spierweefsel; hoe meer je spieren ontwikkeld zijn, hoe meer calorieën je verbrandt, hoe hoger de ruststofwisseling.
• Leeftijd; na je 25ste levensjaar daalt de snelheid van je metabolisme automatisch.
• Erfelijke factoren; dit kun je niet beïnvloeden.
• Ziekte, medicijngebruik of bepaalde mentale factoren zoals een trauma kunnen het basaal metabolisme ook beïnvloeden.

Berekenen van je metabolische leeftijd

Om je metabolische leeftijd te berekenen, bereken je eerst je ruststofwisseling. Dat doe je met de onderstaande formule. Deze is preciser dan de formule die je eerder in het artikel las.

• Mannen: 88 + (14 x Gewicht in KG) + (4,8 x Lichaamslengte in CM) – (5,7 x Leeftijd in jaren)
• Vrouwen: 448 + (9 x Gewicht in KG) + (3,1 x Lichaamslengte in CM) – (4,3 x Leeftijd in jaren)

Twee rekenvoorbeelden:

1. Een man van 45 jaar, 80 kilogram en 181 centimeter lang, heeft een ruststofwisseling van:
   88 + (14 x 80) + 4,8 x 181) – (5,7 x 45) =
   88 + 1.120 + 868,8 – 256,5 = 1.820 calorieën (afgerond)
2. Een vrouw van 42 jaar, 65 kilogram en 172 centimeter lang heeft een ruststofwisseling van:
   448 + (9 x 65) + (3,1 x 172) – (4,3 x 42) =
   448 + 585 + 533,2 – 180,6 = 1.386 calorieën (afgerond)

Fase 2 van het bepalen van de metabolisch leeftijd

In het eerste deel reken je uit hoeveel calorieën je lichaam per 24 uur nodig heeft, als het in volledige rust is. Dit heb je zojuist gedaan. Je weet nu het minimaal aantal calorieën dat je lichaam dagelijks nodig heeft.

Maar ja, wie ligt er nou de hele dag in rusttoestand? Je beweegt de hele dag door. Denk hierbij aan het douchen ‘s ochtends, de trap op en af lopen, naar de auto lopen, op een stoel zitten en noem het maar op. Je hebt dus meer calorieën nodig.

Deel 2 van het bepalen van je metabolische leeftijd bestaat uit het bepalen van het aantal calorieën die al deze activiteiten dagelijks opsouperen.

Om dit te bepalen is een bepaalde waarde ontwikkeld. Deze waarde is laag wanneer je dagelijks weinig activiteiten ontplooit. Deze waarde is hoog wanneer je zeer sportief bent, of een fysiek zwaar beroep uitoefent.

Lig je bijvoorbeeld de hele dag op je bed, dan verbruik je niet zoveel energie. Maar sport je veel, dan verbrand je juist veel calorieën. De uitkomst van je basale metabolisme vermenigvuldig je met deze waarde. Zo kom je uit op je metabolische leeftijd. En deze kan je vergelijken met anderen.

Waardetabel (activiteiten en waarde)

Hieronder vind je de waarden waarmee je je basaal metabolisme vermenigvuldigt, om je in totale caloriebehoefte te voorzien.

• Je ligt de hele dag op bed of te luieren op de bank.           Waarde = 1,2
• Er is sprake van zittend werk en je doet niet aan sport.  Waarde = 1,375
• Je beweegt normaal.                                                                  Waarde = 1,55
• Fysiek zwaar werk of je sport bijna dagelijks.                     Waarde = 1,725
• Je bent een professionele sporter.                                         Waarde = 1,9

Rekenvoorbeeld

Jij hebt bijvoorbeeld een basaal metabolisme van 1.600 calorieën per dag en je dagelijkse portie lichaamsbeweging is normaal te noemen:

• 1.600 x 1,55 = 2.480 calorieën per dag

Nog een rekenvoorbeeld

Het basaal metabolisme is 1.600 calorieën per dag en je sport nooit. Sterker nog, je neemt altijd de lift, de roltrap en je zit de hele dag achter een bureau. ‘s Avonds zit je op de bank en je transport doe je met de auto?

• 1.600 x 1,2 = 1.920 calorieën per dag

Het maakt dus nogal een verschil of je dagelijks actief bent of niet.

Wellicht merk je in de formule op dat wanneer je de variabelen verandert, de uitkomst ook verandert. Wanneer je de variabele Gewicht in KG bijvoorbeeld verhoogt, dan verhoogt ook de ruststofwisseling. Een zwaar lichaam heeft nu eenmaal meer calorieën nodig.

Indien je de waarde voor de activiteiten verandert (van 1,2 naar bijvoorbeeld 1,55) dan verandert de totale caloriebehoefte.

Eens kijken of we hier iets uit kunnen concluderen.

• Stel je doet weinig aan beweging en je bent te zwaar. Dan is je caloriebehoefte toch hoog. Een zwaar lichaam heeft veel energie nodig om zichzelf in stand te houden.
• Aan de andere kant, je doet heel veel aan beweging en je bent niet te zwaar, je bent fit. Dan is je caloriebehoefte ook hoog.

Wat zegt dit nou over je metabolische leeftijd?

De ene persoon heeft dagelijks veel calorieën nodig om het grote lichaam (overgewicht) in stand te houden. Vetmassa vraagt immers ook om energie. De andere persoon heeft dagelijks veel calorieën nodig om het sportieve lichaam te voorzien van de broodnodige energie.

Stel dat deze 2 personen bij hetzelfde bedrijf werken, even lang en even oud zijn. Wie zou dan de hoogste metabolische leeftijd hebben?

De risico’s van een hoge metabolische leeftijd

Het bepalen van je metabolische leeftijd gebeurt door je basaal metabolisme te vergelijken met die van leeftijdsgenoten. Hiervoor kun je de bovenstaande formule gebruiken. Samen met een aantal collega’s, vrienden of familieleden zou je van iedereen zijn of haar metabolische leeftijd kunnen berekenen.

Je kunt ook naar een specialist gaan.

Maar goed, wat zijn nou de risico’s van een te hoge metabolische leeftijd?

Risico’s van een hoge metabolische leeftijd

Een hoge metabolische leeftijd verhoogt de risico’s op aandoeningen zoals hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes 2. En dat is niet zo mooi. In Nederland kampen miljoenen mensen, boven de leeftijd van 45 jaar met een verhoogde bloeddruk, diabetes 2 of hart- en vaatziekten.

Meestal wordt die verhoogde bloeddruk veroorzaakt door levensstijl. Er wordt meer en meer gesteld dat zo’n 95% van de chronische aandoeningen zoals diabetes 2, osteoporose en hart-en vaatziekten het gevolg zijn van leefstijl. Dit blijkt uit onderzoek.

De epidemie van overgewicht, obesitas en de daaraan gerelateerde chronische aandoeningen worden steeds meer met elkaar geassocieerd (bron).

Een verhoogde bloeddruk vergroot de risico’s op een beroerte en/of een hartaanval enorm, zo blijkt ook uit onderzoek. Hartaandoeningen behoren overigens tot de meest voorkomende doodsoorzaken. Dit wil je voorkomen, toch?

Omdat je gezonder wilt leven (en je fitter wilt voelen…. echt! dat voelt super goed), doe je er goed aan om mijn e-boek Gezond In 10 Stappen te lezen. In korte tijd, kom je ongelofelijk veel te weten, zodat jij zelf in staat bent om de juiste keuzes te maken. En dat is belangrijk, toch?

 

Metabolische leeftijd en lichaamsgewicht

Je metabolische leeftijd en overgewicht hangen dus nou samen met elkaar. Wanneer je veel sport, of veel beweegt dan eet je automatisch meer. Je lichaam verbrandt immers veel calorieën en er zal weinig vetopslag plaats vinden. De weegschaal geeft leuke cijfers aan.

Aan de andere kant, sport en beweeg je nauwelijks, maar eet je toch veel (hoge calorie-inname) dan zullen de overschotten opgeslagen worden in je vetreserves. Overgewicht vergroot de risico’s op allerlei aandoeningen.

Wanneer je metabolische leeftijd dus te hoog is, dan doe je er goed aan om meer te bewegen en anders te eten. In veel voedingsmiddelen zit bijvoorbeeld suiker. En door suiker bestaat de kans dat je meer calorieën eet.

NLbewustvoedingsadvies

Wil jij ook eens persoonlijk door mij bijgepraat worden op het gebied van voeding, afvallen en het voorkomen van chronische aandoeningen? Boek dan nu een consult van 30 minuten.

Ik vertel je dan heel veel over wat op jou van toepassing is.

Oh ja, ik reageer doorgaans binnen 24 uur.

Meer weten?

Wil je meer weten over de werking van je metabolisme en hoe dit je gewicht beïnvloedt, zonder daar enorme investeringen in te doen? Lees dan het e-boek Je Metabolisme Boosten.

Meer weten over gezond leven, een gezond gewicht en wil je wel blijven genieten? Dat kan gewoon, in het e-boek Gezond In 10 Stappen lees je hoe.

Wil je afvallen en zijn al je voorgaande pogingen mislukt? Wil je het geheim van afvallen weten? Volg dan ook de lessen van de uitgebreide online Cursus Afvallen omdat je een aantal dingen moet doen (die bijna niemand doet) zodat je deze keer wel afvalt.

 

Ontvang jij onze maandelijkse update nog niet? Af en toe stuur ik een mail vol met gezonde info die je leven leuker en gezonder kan maken. Leuk toch?

Ook leuk om te lezen/Bronnen:
1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0092867416309813
2. https://www.hsph.harvard.edu/news/press-releases/metabolic-health-lifespan/
3. Dokterdokter.nl