Speltbrood voor de broodeters.
Speltbrood is nog niet zo erg bekend in Nederland. Toch zijn Nederlanders echte broodeters. Ons ontbijt, onze lunch en soms bestaat ons avondmaal uit een broodmaaltijd. Maar nu steeds bekender wordt dat de koolhydraten uit het brood bloedsuikerpieken veroorzaken. Hiermee neemt de kans op snellere veroudering, overgewicht en de daarmee samenhangende aandoeningen als diabetes 2 toe. Wellicht handig om deze gewoonte eens tegen het licht te houden. Of toch niet? Bestaat er een gezonder alternatief voor tarwebrood. Jazeker, speltbrood.
Wat is speltbrood?
Speltbrood werd zo’n 9.000 jaar geleden al verbouwd in Mesopotamië. Mesopotamië is het gebied tussen de rivieren Tigris en Eufraat, waar het huidige Irak ligt. Speltbrood wordt gemaakt van de speltkorrel. Deze verschilt van de tarwekorrel, waarvan volkoren en tarwebrood gemaakt wordt. Van het speldeeg kan dus ook, net als bij tarwedeeg, andere voedingsmiddelen worden gemaakt. Hierbij kun je denken aan pasta, pizzadeeg en zelf gebak. De speltkorrel maakt het speltbrood erg gezond. De korrel bestaat uit een harde buitenste schil, die eraf gepeld dient te worden. De zachte kern, die altijd goed beschermd is geweest en derhalve goed heeft kunnen doorgroeien, zit bomvol voedingsstoffen. Hierbij kun je denken aan eiwitten, koolhydraten, vezels, vitaminen en mineralen. Allen zijn gezond voor je. Vanwege de hardheid van de schil, is spelt uitstekend geschikt voor biologische landbouw. Dit is landbouw, zonder al te veel (of geen) kunstmest en bestrijdingsmiddelen.
Hoe gezond is het?
Speltbrood bevat zo’n 10 tot 25% meer eiwitten dan ander fabrieksmatig geproduceerd tarwebrood. Van eiwitten staat bekend dat ze je verzadigen. Tevens bevat speltbrood het vitamine B complex, vitamine E en de mineralen magnesium, ijzer en fosfor. Het mineraal magnesium is diverse malen beschreven op deze site, ik ben er fan van. Tot slot vind je een aantal onverzadigde vetten in speltbrood. De vezels, van het speltbrood, zorgen ervoor dat de (complexe) koolhydraten niet al te snel door je darmen worden opgenomen in je bloedbaan. Hierdoor worden bloedsuikerpieken voorkomen. Spelt is ook nog eens gemakkelijk oplosbaar in water, gaan er geen voedingsstoffen verloren, tijdens het verteerproces.
Speltbrood zit dus vol met voedingsstoffen, het verzadigt en het zorgt voor een constante bloedsuikerspiegel. Het zou kunnen zijn dat mensen, met een tarwe allergie, wel speltbrood kunnen eten. Maar het bevat wel gluten, dus wanneer je twijfelt, consulteer dan een arts. Bij tarwebrood kan het zo zijn dat de tarwekorrel dusdanig wordt bewerkt, dat alleen het meellichaam overblijft. De kiem en de zemelen, de gezonde en voedzame delen van de korrel worden verwijderd. Het meellichaam wordt vervolgens verwerkt in het meeste commercieel aangeboden brood en talloze andere voedingsmiddelen. Dit zijn de enkelvoudige koolhydraten, die je in veel bewerkte voedingsmiddelen tegenkomt en die hart- en vaatziekten, diabetes 2, overgewicht en vroegtijdige veroudering kunnen veroorzaken. Bij speltbrood wordt de hele korrel gebruikt.
Let op
De definitie van speltbrood is niet opgenomen in de Nederlandse Warenwet. Dit is wel het geval bij volkorenbrood. Een bakker die volkorenbrood aanbiedt, is derhalve bij wet verplicht om dan ook echt volkorenbrood aan te bieden. Bij speltbrood is dit nog niet het geval. Een bakker zou dus een mix mogen aanbieden. Vraag derhalve of het speltbrood, daadwerkelijk uit spelt bestaat. Tot slot is het natuurlijk ook weer niet handig overmatig speltbrood te gaan eten. Tevens zijn er andere bronnen van complexe koolhydraten, eiwitten, vitaminen, mineralen en onverzadigde eiwitten te vinden. Hierbij kun je denken aan vis, peulvruchten, groente, fruit of je koopt het e-boek Gezonde Voeding. Daarin lees je hoe je in een paar stappen tot een gezond voedingspatroon kunt komen. Gezonde Voeding is ook verkrijgbaar als paperback.