Laat junk food het metabolisme dalen, waardoor je aankomt?

Junk food is alom verkrijgbaar, het wordt sterk gepromoot en dat maakt het dat junk food veel verkocht wordt. Junk food heeft een flink aantal nadelen. Een daarvan is dat junk food de snelheid van het metabolisme zou laten dalen, waardoor je minder calorieën verbrandt en het moeilijker is om af te vallen of om op gewicht te blijven. Aan de andere kant zijn er ook voedingsmiddelen die de snelheid van het metabolisme kunnen verhogen. In deze blog lees je hoe junk food het metabolisme nadelig beïnvloedt en wat voor kwalijks het teweeg kan brengen. 

Wat is Junk food?

Junk food is een omschrijving van sterk bewerkte voedingsmiddelen die over het algemeen veel calorieën, geraffineerde koolhydraten, toegevoegde suikers en ongezonde vetten bevatten. Meestal is junk food niet duur, wordt er veel reclame voor gemaakt en kun je junk food overal kopen.

Junk food

Junk food bevat over het algemeen ook weinig voedingsstoffen zoals vezels, eiwitten, vitaminen en gezonde vetten. Voorbeelden van junk food; de meeste (diepvries) pizza’s, chips, frisdranken, fast food maaltijden, hotdogs en kant-en-klare hamburgers.

Junk food is lekker

Omdat junk food overal verkrijgbaar is en het gemakkelijk weg te eten is, eten veel mensen het onbewust en iets te vaak. Natuurlijk smaakt junk food goed, want ergens in een laboratorium is de smaak en de beleving ervan onderzocht.

Doorgaans doen voedingsmiddelen bedrijven onderzoek naar de smaak en de beleving van hun producten door testpanels diverse variaties van het product voor te leggen.

Dit werkt als volgt, laten we een muffin als voorbeeld nemen, die je gewoon in een kantine, een koffiezaak of een supermarkt kan kopen. Een muffin bestaat uit een mix van suiker, geraffineerde koolhydraten, eieren, margarine (of ander ongezond vet) en water.

De fabrikant van de muffin weet heel erg goed dat wanneer veel mensen de muffin lekker vinden, dat hij er veel van verkoopt. Daarom sleutelt de fabrikant net zo lang aan de optimale hoeveelheid ingrediënten, dat de consument – of het proefpanel in dit geval – de grootste voorkeur uitspreekt voor een bepaalde variatie.

Blizz point

Om erachter te komen welke muffin de grootste voorkeur geniet, krijgt het proefpanel een aantal muffins voorgeschoteld, waarbij in de ene wat meer suiker zit, in de ander wat meer vet en ga zo maar door. De muffin die door het testpanel het lekkerste wordt bevonden is de winnaar. Deze muffin heeft het zogenaamde blizz point.

Het blizz point is het punt waarbij de consument een optimale smaaksensatie ervaart bij de consumptie van het product. Door een beetje meer suiker, vet of zout aan het product toe te voegen probeert de fabrikant om dit punt te bereiken.

Blizz point junk food

Hoe dichter de fabrikant bij dit blizz point komt, hoe groter de kans op commercieel succes. Dus natuurlijk smaakt junk food goed, daar is het voor ontworpen.

Junk food beïnvloed niet alleen het metabolisme

Deze blog gaat over hoe junk food het metabolisme beïnvloedt. Maar junk food beïnvloed ook de hersenen op een hele krachtige manier. Vooral wanneer het in grote hoeveelheden gegeten wordt.

Omdat junk food vaak calorie- en vooral suikerrijk is stimuleert junk food de afgifte van de neurotransmitter dopamine. Deze neurotransmitter geeft je het gevoel van beloning en plezier. Door het regelmatig eten van junk food raken je hersenen overspoeld met dopamine.

Er komt simpelweg teveel en te vaak dopamine vrij, door het regelmatig eten van junk food en dat kan bij mensen leiden tot een eetverslaving.

Hoe krijg je er dan teveel van binnen? Nou, bezoek eens een fast food restaurant en kijk op de menukaart. Verreweg de meeste producten bevatten suiker en geraffineerde koolhydraten. Vooral suiker stimuleert de aanmaak van dopamine.

Wat doet dat junk food niet dat andere voeding wel doet?

Het verteren van eten kost energie. Het verteren van eten noem je ook wel het metaboliseren van eten. Bepaalde voedingsmiddelen en -stoffen zijn moeilijker te verteren. Dergelijke voedingsmiddelen kosten meer energie om te verteren en zij verhogen de snelheid van het metabolisme.

Doordat de snelheid van het metabolisme verhoogd, verbrand het lichaam meer calorieën. En door het verbranden van meer calorieën vallen mensen af of blijven zij op het gewenste gewicht.

De hoeveelheid energie die het kost om voeding te verteren noem je het thermische effect (TEF). Hoe hoger het TEF van voeding, hoe meer energie het kost tijdens het metabolisme, dus hoe meer calorieën ervoor nodig zijn.Thermisch effect voeding Metabolisme versnellen

Zo vergt het metaboliseren van eiwitten in voedsel veel meer energie dan het metaboliseren van koolhydraten of vet. Juist door het eten van eiwitrijke voeding verbrand je dus meer calorieën.

Wil je meer weten over het verbranden van extra calorieën? Lees dan het handige en praktische e-boek Je Metabolisme Boosten eens.

We gaan nu eens kijken waar het regelmatig eten van junk food toe kan leiden. Als je de onderstaande punten hebt gelezen vraag je je misschien af, waarom er überhaupt junk food verkrijgbaar is.

1. Verminderen van de snelheid van het metabolisme

Junk food lijkt juist de snelheid van het metabolisme te laten dalen. Dit komt omdat junk food over het algemeen niet veel voedingsstoffen bevat. Vaak zijn de vezels verwijderd en is er veel zout aan het product toegevoegd.

Door het verwijderen van de vezels en het toevoegen van extra zout blijft het product wel langer houdbaar. Echter de voedingswaarde is een stuk minder.

2. Insulineresistentie

Insulineresistentie houdt in dat de lichaamscellen niet meer goed reageren op het hormoon insuline. Junk food bevat vaak veel suiker en geraffineerde koolhydraten. Deze twee ingrediënten worden tijdens de spijsvertering omgezet in glucose.

Junk food insuline resistentie

Hoe meer glucose in het bloed, hoe meer insuline er nodig is om de glucose op te bergen in de lichaams- of in de vetcellen.

Een nadeel van hoge concentraties van het hormoon insuline is dat de lichaamscellen gaan wennen aan die hoeveelheid, zodat er steeds meer insuline voor nodig is om de glucose netjes in de cellen op te bergen. Insulineresistentie kan een voorloper zijn van diabetes 2.

3. Hoge bloedsuikerspiegel

Suiker en (geraffineerde) koolhydraten worden tijdens de spijsvertering omgezet in glucose. Hoe meer suiker en zetmeel er in een product zit – en in junk food is dat heel wat – hoe hoger de glucose spiegel.

De hoge glucose spiegel is een signaal voor de alvleesklier om het insuline hormoon de bloedbaan in te pompen. Zoals je net al kon lezen is dit niet handig. Het is een vicieuze cirkel, welke kan leiden tot het metabool syndroom.

4. Metabool syndroom

Het metabool syndroom is de benaming van een aantal aandoeningen:

  1. Overgewicht, vooral veel vet rond de buikstreek
  2. Hoge bloeddruk
  3. Verstoorde bloedsuikerspiegel
  4. Hoge cholesterolwaarden
  5. Hoge triglyceridenwaarde (teveel vet in het bloed)

Overgewicht gaat vaak ongemerkt samen met hoge bloeddruk, slechte cholesterolwaarden en een verstoorde bloedsuikerspiegel. Junk food zou de bloedsuikerspiegel sterk laten fluctueren, waardoor er veel insuline nodig is en insuline stimuleert vetopslag.

Metabool syndroom junk food

Heel veel mensen leiden onbewust aan het metabool syndroom. In Nederland is bijvoorbeeld ongeveer de helft van de mensen te dik en slikker er ongeveer 1 miljoen mensen dagelijks cholesterolverlagende medicatie. Om nog maar te zwijgen over het aantal mensen dat rondloopt met een hoge bloeddruk.

Natuurlijk willen we allemaal wat slanker zijn en ons goed en gelukkig voelen. Maar stress, sterk gepromote voeding (zoals junk food), werkdruk en te weinig tijd kunnen ons behoorlijk opbreken. De gevolgen zie je overal om je heen. Heel veel mensen zijn te dik en heel veel mensen voelen zich niet goed. Het e-boek Gezond in 10 stappen helpt om (weer) gezond te worden.

Wat is het meest schadelijk?

Wellicht vraag je je nu af waarom junk food überhaupt verkocht mag worden omdat er zoveel risico’s aan kleven. Maar dan zijn we er nog niet, want er is altijd wel iets te vinden dat nog ongezondere effecten sorteert.

Frisdranken is ook een vorm van junk food en zij kunnen bijdragen aan allerlei gezondheidsproblemen zoals hartziekten, obesitas, het metabool syndroom en diabetes 2.

Waarom zijn juist frisdranken zo ongezond?

Van al het junk food is frisdrank zo ongezond vanwege de hoeveelheid fructose die erin zit. Natuurlijk is één glaasje frisdrank niet direct schadelijk. Vroeger kreeg ik ook wel eens één glaasje (cassis) per week. Wat een feest was dat.

Maar tegenwoordig is frisdrank in allerlei voordeel verpakkingen verkrijgbaar en krijgt men simpelweg teveel fructose binnen, omdat men simpelweg teveel frisdrank drinkt. Fructose kan op zich geen kwaad, maar de hoeveelheid fructose brengt wel de volgende schade met zich mee.

  1. Fructose wordt door de lever gemetaboliseerd in vet.
  2. Het beïnvloedt de werking van het hormoon ghreline (het honger hormoon) negatief.
  3. Fructose vermindert de snelheid van het metabolisme.

Deze drie zaken bevorderen de vetopslag, vooral die rond de buik. Als je dus van de vetjes rond de buik af wilt, dan doe je er goed aan om geen frisdrank meer te drinken.

Ghreline, suiker en overgewicht

Doordat je frisdrank drinkt metaboliseert de lever de enorme hoeveelheid fructose in vet. Dit vet komt in de bloedbaan (triglyceriden) en zal op een gegeven moment als vetmassa worden opgeslagen.

Frisdrank levert dus wel calorieën, maar je maag heeft dit als het ware niet door. Vandaar dat het hormoon ghreline geen signalen afgeeft dat je “vol” (genoeg calorieën) zit.

Het gaat niet alleen om de calorieën

Vaak tellen mensen de calorieën die zij binnen krijgen als ze willen afvallen. Nu de zon weer begint te stralen willen veel mensen de “winter kilo’s” en met een “killer body” het zomerseizoen tegemoet treden.

Natuurlijk is het belangrijk om minder calorieën binnen te krijgen en er meer te verbruiken als je wilt afvallen, maar het gaat vooral om de kwaliteit van de calorie.

Het eten van bijvoorbeeld 500 calorieën ijs, kip nuggets en diepvriespizza zal een totaal andere uitwerking hebben op het lichaam als 500 calorieën kipfilet, vis, ei, peulvruchten en quinoa.

Als jij ook van plan bent om af te vallen en je denkt erover na om minder te gaan eten (minder calorieën) en meer te gaan sporten (calorieën verbranden), let dan dus goed op de kwaliteit van de calorie die je binnen krijgt.

Gezonde voeding

Simpelweg een ontbijt overslaan (wordt tegenwoordig weer als ok gezien, maar dit terzijde) om minder calorieën binnen te krijgen, is geen goede strategie. De rest van de dag heb je namelijk trek in iets vettigs, zoets of iets zoutigs. Grote kans dat je tijdens de lunch en het diner meer eet en dat je ‘s avonds (en tussendoor) ook nog wat snackt.

Houd jezelf dus niet voor de gek en eet volwaardige voeding. Wil je hier meer over weten? Download dan mijn nieuwste e-boek Gezond in 10 stappen.

Meer weten?

Junk food mag dan overal verkrijgbaar zijn en veelvuldig worden verkocht, het is niet zo gezond. Dat de junk food consumptie hoog is, valt af te lezen aan de statistieken van overgewicht, obesitas, diabetes 2 en allerlei andere chronische aandoeningen.

Sinds dertig jaar wordt junk food (en vooral frisdrank) in meerdere mate geconsumeerd en sinds die tijd is er een sterke toename in het aantal mensen met overgewicht en de daaraan gerelateerde kwalen.

Wil je meer weten over hoe je slanker kan worden en op het streefgewicht kan blijven? Download dan het praktische e-boek Je Metabolisme Boosten.

Ben je benieuwd hoe je neurotransmitters zoals dopamine en adrenaline de baas kan worden? Lees dan het populaire e- boek Van Stress Naar Geluk.

Wil je gewoon sowieso gezonder, slanker en fitter zijn en kun je daar wel wat hulp bij gebruiken? Download dan het nieuwste e-boek Gezond in 10 stappen.

Tot slot wil ik je vragen of je wat voor mij wilt doen. Als je dit artikel nuttig vond, wil je dan een leuke review plaatsen op deze site? Dat zou ik heel erg waarderen. Dank je wel!!

Bronnen:
1. https://authoritynutrition.com/junk-food-and-metabolism/
2. https://www.hsph.harvard.edu/obesity-prevention-source/obesity-causes/food-environment-and-obesity/
3. http://www.investopedia.com/news/india-impose-fat-tax-junk-food/

Matthijn Tromp Voeding en lifestyle coach

Voel jij je niet fit? Zit je kleding niet lekker? Voel jij je onzeker over je lichaam? Heb je weinig energie om leuke dingen te doen? Zonde! Dat kan echt anders. Ik kan en wil je graag helpen omdat ik oprecht geloof in de kracht van de juiste voeding en de juiste leefstijl. Ik ben gediplomeerd voedingscoach en ervaringsdeskundige. Alles wat ik weet deel ik met je (en de 100.000 andere maandelijkse bezoekers van deze website) in de artikelen die ik regelmatig post, via de e-boeken die ik in eigen beheer uitgeef en door persoonlijk voedingsadvies te geven via mijn online voedingsadviespraktijk NLbewustvoedingsadvies. Ik leef het zelf en het werkt echt!