Kindermarketing, hoe ga je ermee om?

Wat is kindermarketing? Beeld je dit eens in; een kind loopt door de gangpaden van een willekeurige supermarkt en op ooghoogte ziet het allerlei afbeeldingen van zijn of haar helden. Vrolijke afbeeldingen van allerlei Disney helden, SpongeBob en vele andere aanlokkelijke cartoon figuurtjes. Wat denk je dat het kind dan wil? Deze manier van marketing wordt kindermarketing genoemd. Kindermarketing beïnvloed de voorkeuren van kinderen voor bepaalde producten. Meestal is zo’n voorkeur, als het voedsel betreft, een zoet product. Als kinderen teveel zoetigheid eten, bestaat de kans op overgewicht. Helaas heeft 1 op de 5 kinderen in Nederland overgewicht. 

Kindermarketing, mag dat?

Er bestaat geen wet die kindermarketing verbiedt. Wel bestaan er gedragsregels. Maar het is moeilijk om je niet te laten verleiden door de kracht van marketing, als volwassene.

In de boeken Buyology en Brandwashed beschrijft de neuromarketeer Martin Lindstom allerlei technieken die marketeers toepassen om je te verleiden tot het kopen van bepaalde merken. Deze verleiding speelt zich zeer geraffineerd af, zodat het lijkt alsof je zelf de keuze maakt. Een van de technieken die hiervoor gebruikt worden is neuromarketing.

Lindstrom kan het weten, want hij werd in het verleden ingehuurd door veel grote Fortune 500 bedrijven, waaronder diverse voedingsmultinationals. De voedingsmultinationals doen wettelijk gezien niets fout, op het gebied van kindermarketing. Er bestaat namelijk geen wet die het verbied om te adverteren gericht op kinderen. Wel heeft de regering een bepaalde mate van zelfregulering toegestaan, waarin een eigen (door de voedingsindustrie ontwikkelde) reclamecode is opgesteld. Echter, deze bedrijven hanteren slimme marketing om kinderzieltjes winnen voor hun zoete producten. Dit wordt onder andere gedaan via online games, productverpakkingen en de websites van de betreffende ondernemingen.

World Health Organisation

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), de wereldautoriteit op het gebied van gezondheid, begon in 2006 een grote aanklacht tegen kindermarketing. Ze stelden een rapport op waarin onder andere stond dat:

• Er op grote schaal promotie van voedingsmiddelen plaatsvindt, die speciaal gericht is op kinderen.
• Kinderen die promotie waarderen en er zich door laten beïnvloeden.
• Deze reclame een schadelijk effect heeft op de voedingskennis van de kinderen en op het aankoopgedrag en de consumptie van die voeding.

Hoe groot is het probleem?

Zo’n 20% van de Nederlandse jongeren heeft op dit moment overgewicht. Dat overgewicht komt voornamelijk vanwege de grote hoeveelheden suiker die zij consumeren. Pak maar eens zelf een kinderproduct uit het schap en kijk eens hoeveel gram suiker er per 100 gram is dat bewuste product zit. Schrik niet wanneer je soms ziet dat er 30 gram suiker in het product is verwerkt per 100 gram. Dat is dus 30%. Sommige wetenschappers en onderzoekers stellen dat suiker verslavend is. Een van hen is de hoogleraar endocrinologie Aart Jan van der Lelij. Hij stelt dat  ‘Heel veel mensen zullen het vreemd vinden als ik zeg dat een paar trekjes roken in de hersenen van een 3-jarig kind hetzelfde is als een frietje of een lekker roomijsje.’

De directeur van de GGD in Amsterdam ging zelfs nog verder in 2013 door te stellen dat: ‘Suiker is de gevaarlijkste drug van deze tijd.’ Ook gezondheidsorganisaties de Hartstichting waarschuwen voor de gevaren van suiker. In het programma Tros Radar vertelde de hoogleraar Voedingswetenschappen Jaap Seidell een soortgelijke boodschap. De marketing een belangrijke rol speelt in de overconsumptie van ongezonde voeding bij kinderen. ‘Uit grote studies van de WHO blijkt dat als die marketing in zijn geheel toeneemt, ook de voorkeur voor zoete tussendoortjes toeneemt. Ouders kopen ze meer en kinderen die beschikken over een eigen budget zelf ook. Dat leidt dan weer tot overgewicht. Het is een cascade van effecten waarbij marketing absoluut rol speelt.’

Hoe ga je ermee om?

De overheid laat de industrie voorlopig verder gaan met zelfregulering. Deze strategie past in het beleid van een terugtrekkende overheid en de participatie maatschappij. Je zult er dus zelf mee aan de slag dienen te gaan, want kindermarketing zal blijven bestaan. Wat kun je doen? Hoe zorg je er nou voor dat je je eigen kinderen niet bloot stelt (of zo min mogelijk) aan suikerproducten? Als eerste advies zou ik zeggen: LEES over de gevolgen van een hoge suikerconsumptie. Hoe meer je erover weet, hoe beter je je keuzes kunt maken en deze kunt verdedigen naar je kind. Je kind gaat bijna automatisch in de weerstand wanneer het zijn of haar favoriete cartoon figuurtje, met die o zo heerlijke zoete smaak, niet op tafel staat.

Hoe meer je weet over gezond en lekker eten, hoe beter je je kind hierin kunt begeleiden. Je kunt er ook gewoon over praten, met je kind. Je kunt vertellen dat suiker wel lekker is, maar dat veel suiker niet zo gezond is en dat het daarom ook groente en fruit te eten krijgt. Kijk ook eens in de browsergeschiedenis om te zien of je kind via internet met kindermarketing in aanraking komt.

In het e-boek Gezonde Voeding lees je over een gezond en lekker voedingspatroon. In het e-boek is een lijst opgenomen van vele soorten groenten, fruit en kruiden die je dagelijkse maaltijden lekker kunnen maken en bovendien bijdragen aan je gezondheid. Wanneer je vindt dat jij al een paar kilootjes te zwaar bent, lees dan het e-boek Afvallen Veranderen. In Afvallen Veranderen lees je hoe je op een gemakkelijke manier, stap voor stap een gezond gewicht bereikt.