Immuunsysteem versterken, hoe doe je dat?

ImmuunstysteemHet immuunsysteem beschermt je tegen allerlei ziekten en aandoeningen. Als het immuunsysteem goed werkt, dan is er niet veel aan de hand. Maar door ongezonde factoren zoals voeding, stress en door te weinig beweging, krijgt je immuunsysteem het zwaar. Er kunnen dan allerlei ontstekingsprocessen ontstaan en die kunnen weer leiden tot hele vervelende chronische aandoeningen zoals MS, artritis, Parkinson, diabetes 2 en zelfs tot kanker. 

Wat doet je immuunsysteem?

Je immuunsysteem beschermt je tegen bacteriën en zorgt ervoor dat je niet ziek wordt. Een groot deel van het immuunsysteem bevindt zich in je darmen. Maar wist je dat ontstekingen allerlei nare gevolgen kunnen hebben zoals kanker, een hartaanval, Alzheimer, MS, artritis, Parkinson, osteoporose, diabetes 2, astma, voedingsintolerantie en zelfs overgewicht en obesitas?

Je immuunsysteem speelt een belangrijke rol bij die ontstekingen, die veel narigheid kunnen veroorzaken. Als je immuunsysteem goed functioneert, dan is het in staat om al die ontstekingen adequaat aan te pakken, waardoor je niet (chronisch) ziek wordt. Maar wanneer je immuunsysteem niet goed werkt, dan krijgen die ontstekingen, langzaam maar zeker de vrije hand.

Het vervelende hierin is, is dat dit ziekmakende proces zich stapsgewijs voltrekt. Ongezonde leefgewoonten zijn er mede debet aan een verzwakt immuunsysteem, waardoor ontstekingen kunnen uitgroeien tot vervelende en chronische aandoeningen. Als je 1 dag te weinig vitaminen, mineralen en andere gezonde (bouw)stoffen, dan is dat niet zo erg. Een periode van bijvoorbeeld een week is ook geen ramp. Maar door een jarenlang gebrek aan voedings- en bouwstoffen, vermindert je immuunsysteem stap voor stap.

Hoe werkt je immuunsysteem eigenlijk?

Je immuunsysteem maakt ontstekingen, virussen, bacteriën en parasieten onschadelijk. Het immuunsysteem is een behoorlijk complex systeem waarbij onder andere je darmen, je witte bloedlichaampjes en bepaalde hormonen een rol spelen.

Het immuunsysteem maakt bacteriën, virussen en parasieten onschadelijk door een ontsteking op te wekken. Het weefsel wordt dat wat rood en opgezwollen. Als de bacterie is gedood, dan verdwijnt de ontsteking. Je immuunsysteem stimuleert dus ontstekingen, zodat genezing optreedt of dat de bacterie onschadelijke wordt gemaakt. Waarom leiden ontstekingen dan tot chronische aandoeningen?

Waardoor werkt je immuunsysteem minder goed?

Je immuunsysteem maakt gebruik van vrije radicalen, om ziekmakende, lichaamsvreemde substanties en invloeden te vernietigen. Vrije radicalen krijg je onder andere binnen via de zuurstof die je inademt. De vrije radicalen vallen je lichaamscellen aan en beschadigen deze. Ze vallen zowel de gezonde als de zieke lichaamscellen aan.

Door teveel ontstekingen, zijn er teveel vrije radicalen die teveel lichaamscellen aanvallen – dus ook gezonde – en een slagveld aanrichten. Van vrije radicalen is bekend dat zij de celdeling van gezonde lichaamscellen verstoren. Zij kunnen gewrichten, bloedvaten, zenuwen en bijna elk deel van je lichaam beschadigen, waardoor kanker of een andere chronische aandoening kan ontstaan.

Wat kun je daaraan doen?

Chronische ontstekingen – ook al merk je ze niet altijd – leiden dus tot een massa aan vrije radicalen, die schade aanrichten. Als je bijvoorbeeld merkt dat je snel veroudert, dan is de kans groot dat je een overschot aan vrije radicalen hebt. Maar gelukkig is er een verdediger tegen deze vrije radicalen en dat zijn de antioxidanten. Antioxidanten gaan de vrije radicalen te lijf en breken ze af.

Je vindt antioxidanten onder andere in verse groente en in vers fruit. Vooral cranberries staan erom bekend dat ze vol antioxidanten zitten, maar je vindt ze ook fruit dat veel vitamine C bevat zoals sinaasappelen.

Wat bevordert ontstekingen?

Er zijn diverse ontstekingsbevorderende factoren, waardoor je immuunsysteem minder goed kan gaan functioneren.

1. Voedingsgewoonten

Om kort te zijn; ongezonde voeding en slechte voedingsgewoonten, kunnen ontstekingen behoorlijk in de hand werken. Je lichaam – en je immuunsysteem – heeft nu eenmaal baat bij gezonde voedings- en bouwstoffen. Door ongezonde voeding ontstaan tekorten aan antioxidanten, mineralen en vitaminen, met alle gevolgen van dien.

Hoe weet je nou of je gezond eet? Nou, heb je wel eens last van tandvleesontstekingen (cariës), steeds weer terugkerende urineweg infecties, maagzweren of heb je last van vetzucht? Als je hierop met “ja” antwoordt, dan zou ik wat gezonder gaan eten.

2 Vetzucht

Vetcellen gedragen zich als cellen die horen bij je immuunsysteem. Daardoor bevorderen zij ontstekingsprocessen. Je immuunsysteem wordt steeds geprikkeld als je regelmatig voeding eet die rijk is aan geraffineerde koolhydraten, suiker en ongezonde vetten.

3. Stress

Stress komt door problemen en het leidt tot problemen. Zo kan stress ervoor zorgen dat de gezondheid van je darmen verslechtert. En dat maakt je darmen vatbaarder voor parasieten, virussen en bacteriën. Door stress schiet je cortisol gehalte omhoog. Cortisol is een ontstekingsremmende neurotransmitter, maar als je langdurig aan stress leidt, dan raken je bijnieren – waar het gemaakt wordt – uitgeput. Maar goed, een tekort of het ontbreken van cortisol leidt dus tot nog meer ontstekingen.

Stress veroorzaakt ontsteking door verslechtering van de gezondheid van je darmen, het maakt je lichaam meer vatbaar voor infecties en vermindert de weerstand tegen bacteriën, parasieten, virussen enzovoort. Al deze zaken kunnen een ontstekingsproces uitlokken. Stress veroorzaakt ook een verlaging van het cortisol gehalte in het bloed door uitputting van de bijnieren. Cortisol is een natuurlijk ontstekingsremmend hormoon.

4. Slechte gezondheid van je darmen

Wees lief voor je darmen, dan zijn ze ook lief voor jou. Je immuunsysteem bevindt zich voor een groot deel in je darmen. Je darmen bevatten miljarden goedaardige bacteriën, die onder ander je eten verteren en je immuunsysteem versterken. Je darmen huisvesten ook slechte bacteriën, maar die zijn over het algemeen in de minderheid.

Als die slechte bacteriën in de meerderheid zouden zijn, dan zou je dat kunnen merken aan darmproblemen zoals voedingsintolerantie en constipatie. Dit kan veroorzaakt worden door het eten van vezel- vitamine- en mineralen-loos eten, zoals wit brood, witte rijst en koeken.

5. Ongezonde vetten

Er zijn gezonde vetten en ongezonde vetten. Voorbeelden van gezonde vetten zijn omega 3 vetten en bijna alle plantaardige vetten zoals olijfolie. Voorbeelden van ongezonde vetten zijn de transvetten. Transvetten zijn in diverse landen verboden, maar het wordt nog steeds in je eten verwerkt. Je vindt het vooral in kant-en-klaar producten, diepvriesmaaltijden, snacks en veel producten die maar knapperig, vers en krokant dienen te blijven.

Transvet gaat ook wel onder de naam gehydrogeneerde vetten. Veel mensen kennen deze naam niet maar kennen de naam transvet wel. Door de naam te veranderen, heb je niet door dat je eigenlijk heel ongezond eet. Deze praktijk heet Clean Labelling en wordt veel toegepast door de voedingsmiddelenindustrie.

6. Vervuiling

Bij vervuiling kun je denken aan zware metalen, pesticiden, fijnstof, uitlaatgassen, sigaretten rook, straling van je mobiele telefoon en tal van andere factoren die in onze huidige maatschappij een soort van “normaal” zijn. Zij trekken een wissel op je immuunsysteem. Hoe kun je ervoor zorgen dat de schadelijke effecten van dergelijke factoren – vervuiling heb je niet echt in de hand – minder vat op jou krijgen? Een antwoord kan zijn; tarwegras.

Zelf drink ik elke ochtend een glas tarwegras. Tarwegras werkt onder andere ontstekingsremmend en ontgiftend. Het geeft je immuunsysteem een boost. Het is niet erg lekker – in het begin – maar je went aan de smaak. Als bijkomend voordeel geeft het je ook nog eens veel energie.

Wil jij ook niet ziek worden?

Gezonde VoedingVoeding bepaalt in belangrijke mate hoe je je voelt, hoeveel je weegt en hoeveel energie je hebt.

Er bestaat een verband tussen onze westerse eetgewoontes en de trend in overgewicht, diabetes 2 en allerlei andere vervelende ziektes. In Gezonde Voeding lees je over de preventieve werking van voeding. Het geeft je tal van alternatieven en inzichten.

Gezonde Voeding is ook als paperback verkrijgbaar.

 

Matthijn Tromp Voeding en lifestyle coach

Voel jij je niet fit? Zit je kleding niet lekker? Voel jij je onzeker over je lichaam? Heb je weinig energie om leuke dingen te doen? Zonde! Dat kan echt anders. Ik kan en wil je graag helpen omdat ik oprecht geloof in de kracht van de juiste voeding en de juiste leefstijl. Ik ben gediplomeerd voedingscoach en ervaringsdeskundige. Alles wat ik weet deel ik met je (en de 100.000 andere maandelijkse bezoekers van deze website) in de artikelen die ik regelmatig post, via de e-boeken die ik in eigen beheer uitgeef en door persoonlijk voedingsadvies te geven via mijn online voedingsadviespraktijk NLbewustvoedingsadvies. Ik leef het zelf en het werkt echt!